رمز ارز یا کریپتوکورنسی (Cryptocurrency) که با نام کلی بیت کوین شناخته می شود، کسب و کاری نوپا است که ابعاد اقتصادی و فنی آن هنوز کاملاً آشکار نشده. این روزها، در همه جای دنیا مردم درباره راه های پول درآوردن از بیت کوین صحبت می کنند، ولی کمتر کسی به تاثیرات مخرب آن بر محیط زیست توجه دارد. دو عامل “گرمایش جهانی” و “اتلاف آب” مهم ترین تاثیر استخراج بیت کوین بر محیط زیست و تولید گازهای گلخانه ای است.

تولید بیت کوین، به سه عامل اصلی احتیاج دارد، اینترنت پرسرعت، سرمایه اولیه و دسترسی به برق ارزان. چرا باید برق ارزان باشد؟ چون محاسبات ریاضی استخراج بیت کوین و خنک کردن دستگاه ها، انرژی زیادی مصرف می کند. در نتیجه با برق گران اروپا یا حتی ترکیه، استخراج رمز ارز مقرون به صرفه و اقتصادی نیست. به همین دلیل هر کجا که برق ارزان تر است، وسوسه تولید بیت کوین هم در آنجا بیشتر است. هم اکنون کشورهای چین، ایران، کویت، ونزوئلا و بحرین به دلیل داشتن برق ارزان، بهشت استخراج کنندگان بیت کوین محسوب می شوند. پس شاید بتوان استخراج رمز ارز را نوعی ایجاد مصرف کاذب برای صادرات انرژی نامید. چندانکه شبکه بیت کوین جهانی در یک سال گذشته به اندازه کشور آرژانتین برق مصرف کرده است.

متاسفانه این روند روز به روز به طرف شرایط بدتری حرکت می کند، چون حل معادله های بلاکچین بیت کوین، هر چهار سال دو برابر پیچیده تر و تعداد بیت کوین های قابل استخراج به نصف کاهش پیدا می کند. در نتیجه رقابت جهانی برای تملک بیت کوین روز به روز سخت تر می شود و دست کم سالی ۲۵ درصد به مصرف برق بیت کوین افزوده می گردد.

۶۵ درصد ماینرهای جهان اکنون در چین مستقر هستند، کشوری که بیشتر برق خود را از ذغال سنگ بدست می آورد. بقیه کشورها نیز معمولاً از سوخت فسیلی برای تولید برق بیت کوین استفاده می کنند . هر دو این سوخت ها دی اکسید کربن زیادی را روانه جو زمین می کنند. این گاز همان ماده ای است که باعث گرم شدن زمین و بحران تغییرات اقلیمی می شود. پس می توان نتیجه گرفت، انرژی استخراج بیت کوین چه مانند چین از ذغال سنگ و چه مانند ایران و کویت از گاز طبیعی تامین شود، هزینه فراوانی برای محیط زیست در بر دارد. در سال گذشته تولید بیت کوین ۷۰ میلیون تن گازهای گلخانه ای از خود به جا گذاشت. اگر بخواهیم این مقدار گاز گلخانه ای جذب و خنثی گردد، باید ۳ میلیارد درخت کاشته شود. یعنی اگر منطقه ای به مساحت استان های کرمان و خوزستان تماماً درخت کاری شود، می تواند این مقدار از گاز دی اکسید کربن را خنثی کند.

از طرفی استخراج بیت کوین به مقدار زیادی آب احتیاج دارد، چون تاسیسات حرارتی تولید برق، برای تولید هرکیلو وات ساعت به ۸۰ تا ۲۴۰ لیتر آب نیاز دارند تا برج های خود را خنک کنند. در حال حاضر مقدار آبی که هر سال برای تولید بیت کوین مصرف می شود، یک میلیارد و سیصد میلیون متر مکعب است. این حجم از آب می تواند نیم میلیون استخر شنا در ابعاد استخر المپیک را پر کند. تازه این جدا از مقدار آبی است که در معادن ذغال سنگ و چاه های نفت مصرف می شود.

استخراج بیت کوین اثرات ضد محیط زیستی دیگری هم دارد از جمله تولید ۱۲ هزار تن زباله الکترونیکی که در طبیعت رها می شود و به محیط زیست آسیب های جبران ناپذیر وارد می کند. بعلاوه مزارع بیت کوین  به دلیل تولید حرارت و سرو صدای زیاد، معمولاً در اطراف شهرها ساخته می شود. یکی دیگر از عوامل مخرب بیت کوین، سطح اشغال زمینی است که در حاشیه شهرها برای مزارع تولید بیت کوین استفاده می شود. هم اکنون مقدار زمینی که در سراسر دنیا برای تولید و استخراج بیت کوین به کار می رود، حدود دو برابر مساحت تهران بزرگ است.

آثار مخرب زیست محیطی بیت کوین فراتر از این مقدار است. دانشمندان تخمین زده‌اند هزینه‌های سلامتی و زیست محیطی هر یک دلاری که از طریق استخراج بیت‌کوین کسب می‌شود، ۴۹ سنت است. کارشناسان معتقدند با ادامه روند استخراج ارزهای دیجیتال، ممکن است ظرف ۱۵ سال آینده دمای کره زمین تا بیشتر از ۲ درجه سانتی گراد افزایش پیدا کند.