در دهه های اخیر، با رواج ماشین آلات جدید نساجی و استفاده از چرخ خیاطی های صنعتی و از همه مهم تر دستمزد اندک کارگران، تولید پوشاک افزایش یافته و قیمت آن به شدت ارزان شده. فقط در فاصله سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۲ ، تولید سالانه لباس در جهان دو برابر شده و قیمت انواع لباس ۳۶ درصد کاهش پیدا کرده. هم اکنون کشور چین با ۱۲۰ میلیارد دلار صادرات پوشاک، جایگاه نخست را در دنیا دارد و در رده های بعدی ویتنام با ۳۶ میلیارد دلار، بنگلادش و اندونزی هر کدام با ۲۰ میلیارد دلار ایستاده اند. متوسط دستمزد کارگران در این چهار کشور، حداکثر ساعتی۳۰ سنت است. در صورتی که در اروپا و آمریکا حداقل دستمزد ساعتی ۱۵ دلار است..
این ارزانی یکی از عوامل مصرف بیش ازحد انواع پوشاک در جهان است. دلیل دیگر ظهور fast fashion است. درگذشته هر برند معروف، سالی دوبار مدل های جدید خود را به بازار عرصه می کرد. اما با آمدن برندهایی مانند H&M و zara ، عرضه مدل های جدید لباس، تا ماهی دو بار نیز افزایش یافته. به دلیل تولیدات زیاد و قیمت ارزان، بسیاری از لباسها فقط چند بار استفاده می شوند. در نتیجه دور ریز پوشاک زیاد است و میزان آسیب به محیط زیست نیز بالا رفته.
تولید پوشاک حدود ۱۰ درصد از انتشار گازهای گلخانه ای جهان را بر عهده دارد. تولید پنبه و چرم و سایر مراحل تولید پوشاک مانند آهار زدن و رنگرزی پارچه، باعث مصرف منابع با ارزش زیست محیطی مانند آب و خاک و تولید گازهای گلخانه ای می شود. این صنعت حدود ۲۰ درصد از فاضلاب جهانی را تولید می کند و از آن بدتر، ۸۵ درصد منسوجات، بالاخره راهی محل های دفن زباله شده و بخشی بزرگی از آنها سوزانده می شوند که گرمایش جهانی را تشدید می کند.
برای کنترل گرمایش جهانی، یکی از عواملی که نیاز به تغییرات گسترده دارد، صنعت پوشاک است. مردم باید برای کاهش تولید کربن و جلوگیری از تخریب محیط زیست، در عادات مصرف پوشاک خود تغییر ایجاد کنند. مصرف کنندگان می توانند از طریق تصمیمات خود برای خرید انواع پوشاک، پیام های قدرتمندی به شرکت های بزرگ تولید کننده پوشاک بدهند و از آنها بخواهند تا محصولات پایدارتری تهیه کنند.
پنبه و پلی استر، دو ماده با تأثیرات زیست محیطی مخرب هستند که بر صنعت مد تسلط دارند. تولید پنبه نیاز به سموم دفع آفات و انواع کود های شیمیایی دارد که موجب تولید گاز اکسید نیتروژن (N2O) می شود. قدرت تخریب این گاز برای جو، بیشتر از متان و دی اکسید کربن است. بعلاوه تولید پنبه به مقدار زیادی آب نیاز دارد. مثلاً تولید یک تی شرت پنبه ای ۲۷۰۰ لیتر آب نیاز دارد. پلی استر هم چون از مواد نفتی ساخته می شود، ردپایی عظیم در تولید کربن دارد. در سال ۲۰۱۵ تولید پلی استر حدود ۷۰۶ میلیون تن گاز گلخانه ای آزاد کرده. از طرفی هر بار شستشوی پارچه های پلی استر مقداری میکرو پلاستیک که باعث آلودگی محیط زیست است، روانه طبیعت می کند. تخمین زده می شود هر سال نیم میلیون تن از این میکروفیبرها به اقیانوس ها ریخته می شود. مردم با شیوه خرید خود باید از تولیدکنندگان بخواهند از موادی که تخریب کمتری برای محیط زیست دارد استفاده کنند. بهتر است به جای پنبه و پلی استر، مواد طبیعی با تخریب کمتر مانند، پشم، کتان، کنف و لیوسل (کاغذ چوب) در تولید پوشاک استفاده شود.
پیش بینی می شود تا سال ۲۰۳۰، تولید پوشاک۸۰ درصد افزایش پیدا کند. مردم برای جلوگیری از این افزایش سرسام آور باید تا حد ممکن، از خرید البسه نو خودداری کنند و لباس های دست دوم بخرند. اگر مجبور هستید لباسی را به کمد خود اضافه کنید، خرید دست دوم می تواند تولید کربن برای پوشاک را تا حدود ۸۲ درصد کاهش دهد. این روزها فروشندگان آنلاین لباس دست دوم می توانند کیفیت و بهداشت لباس های دست دوم را تائید کنند و امکان انتخاب مناسب را برای مردم فراهم نمایند.
دانشمندان نیز در سراسر جهان در حال کار بر روی روش های ابتکاری برای حل مشکل زباله های مد هستند. چندی پیش شرکت کفش نایک اعلام کرد که کفش های ورزشی را بازیافت خواهد نمود. به همین منظور فروشگاه های کفش نایک کفش ورزشی کهنه را می پذیرند و آنها را در کارخانه تبدیل به مواد اولیه کفش های نو خواهند کرد. یکی دیگر از اهداف کمپانی نایک برای محافظت از محیط زیست، جمع آوری ۵/۶ میلیارد بطری پلاستیکی از سطل های زباله است، تا آنها را به نخ پلاستیکی برای تولید پیراهن های جدید و کفش های نو و سایر وسایل ورزشی تبدیل کند. یک کارخانه تولید کفش اسپانیا به نام Ecoalf نیز، در حال تولید کفش از جلبک ها و پلاستیک های بازیافتی است. شرکت های دیگر در حال بررسی روش های ساخت بیولوژیک مانند “پرورش” لباس از میکروب ها و تولید چرم از سلول های بافتی، بدون آسیب رساندن به حیوانات هستند.
یک دیدگاه بنویسید