در ماه مارس سال ۲۰۲۱، برونو جیوسانی سرپرست برنامه  TED Global با بیل گیتس، به صورت مجازی مصاحبه ای انجام داد و درباره نوآوری هایی که برای جلوگیری از فاجعه آب و هوایی باید صورت بگیرد گفتگو کرد. متن خلاصه شده این مصاحبه را می توانید در اینجا مطالعه کنید.

 برونو جیوسانی: شما به تازگی کتابی منتشر کرده اید به نام”چگونه از یک فاجعه آب و هوایی جلوگیری کنیم” در آن کتاب گفته اید، اگر بشریت رفتار خود را تغییر ندهد به سرعت به سمت یک فاجعه آب و هوایی پیش خواهیم رفت. به نظر شما مهمترین کاری که برای جلوگیری از این فاجعه باید انجام دهیم چیست؟

بیل گیتس: ما انسان ها سالیانه۵۱ میلیارد تن گازهای گلخانه ای، به ویژه co2 روانه جو می کنیم، گازهایی که هزاران سال در آنجا می مانند و دمای کره زمین را بالا و بالاتر می برد. ما باید این آلایندگی ها را آنقدر کاهش دهیم تا به صفر برسانیم. آن زمان است که افزایش دما متوقف خواهد شد و حوادث فاجعه بار آب و هوایی بدتری روی نخواهد داد.

برونو جیوسانی: ۵۱ میلیارد تن رقم بزرگی است که درک ابعاد آن دشوار است. به ما کمک کنید تا بتوانیم مقیاس مسئله را تجسم کنیم.

بیل گیتس: برای درک موضوع باید همه منابع اصلی تولید گازهای گلخانه ای را بشناسید. بیشتر برق جهان با گاز طبیعی و زغال سنگ تولید می شود و تولید حدود ۲۵ درصد از گازهای گلخانه ای به عهده برق است. اتومبیل های شخصی هفت درصد و کل حمل و نقل جهان تولید ۱۶ درصد از co2را بر عهده دارند. این دو بخش را مردم به خوبی می شناسند ولی آگاهی در مورد سه بخش بعدی به مراتب کمتر است. کشاورزی و دامداری۲۲ درصد گازهای گلخانه ای را تولید می کند، ۷ درصد توسط سیستم های گرمایش و سرمایش ساختمان ها، ایجاد می شود و حدود ۳۰ درصد که بزرگترین بخش است، بوسیله صنایعی مانند فولاد، سیمان، کاغذ سازی و پلاستیک تولید می شود و مردم حداقل آگاهی را نسبت به آن دارند. ما خواهان این هستیم که در یک دوره ۳۰ ساله سوخت همه این صنایع تغییر کند و دیگر گاز گلخانه ای تولید نکنند.

برونو جیوسانی: شما درکتاب تان، راه حل را ”اولویت دادن به انرژی های سبز ارزان“ پیشنهاد کرده اید. لطفاً منظورتان را برای ما تشریح کنید.

بیل گیتس: فناوری های سبزی که امروزه پایین ترین تفاوت قیمت با سوخت فسیلی را دارند، باید برای ایجاد انگیزه در اولویت قرار بگیرند. برق سبز که تولید کربنش صفر است مورد خوبی است. تولید این برق در حال حاضر فقط ۱۵ درصد از برق فسیلی گران تر است که آن هم به سرعت در حال کاهش است، پس می تواند شروع خوبی برای کاهش دادن کربن باشد. مورد بعدی اتومبیل های الکتریکی است. هرچند قیمت یک اتومبیل الکتریکی از یک اتومبیل بنزینی گران تر است ولی این تفاوت قیمت خیلی زیاد نیست و شما می توانید این تفاوت را با کاهش هزینه بنزین و تعمیرات و نگهداری جبران کنید. البته امید می رود که در ۱۵ سال آینده قیمت اتومبیل برقی و هزینه آن، از اتومبیل بنزینی ارزان تر شود. به نظر من فعلاً جایگزینی بنزین هواپیما با بنزین سبز مقرون به صرفه نیست، چون بیش از دو برابر گرانتر تمام می شود و خطوط هوایی فعلاً نمی توانند افزایش دو برابری قیمت سوخت را تحمل کنند. تولید سیمان هم جایی است که هنوز زود است، چون قیمت سیمان سبز تقریباً دو برابر سیمان فسیلی است. ما نمی توانیم به مردم بگوئیم چون ما می خواهیم به صفر مطلق برسیم “لطفاً از فولاد یا سیمان استفاده نکنید”، بلکه باید طرح های جدیدی ارائه کنیم و اول مصرف کنندگان را به خرید اتومبیل های الکتریکی و استفاده از انرژی سبز برای تولید برق تشویق کنیم.

برونو جیوسانی: چه اتفاقی باید بیفتد تا این روند سریعتر شود و دستیابی به موفقیت امکان پذیر گردد؟

بیل گیتس: نوآوری در تکنولوژی معمولاً با سرعت کم اتفاق می افتد، البته ما تا سال ۲۰۵۰ مهلت داریم. ما باید بودجه های تحقیق و توسعه را در این زمینه ها بالا ببریم. دیگر اینکه ما به تعداد زیادی از افراد باهوش نیاز داریم که ترغیب شوند روی مشکلات مربوط به انرژی پاک کار کنند. ما برای سرمایه گذاری در این گونه استارت آپ ها به سرمایه گذاران خطر پذیر نیاز داریم، حتی اگر خطرات بسیار زیاد باشد. دشوارترین مرحله این است که بازار این محصولات را حتی زمانی که قیمت آنها گران تر است، بپذیرد. اینجا است که نقش دولت ها پر رنگ می شود، آنها می توانند از طریق مشوق های مالیاتی برای بهبود این موارد برنامه ریزی کنند. مانند کاری که با انرژی خورشید و باد انجام شده است. ترکیب این عوامل ما را برای تغییر زیرساخت های سوخت فسیلی آماده می کند.

برونو جیوسانی: تمرکز جهان فعلاً بر کاهش۵۰ درصدی انتشار گازهای گلخانه ای تا سال ۲۰۳۰ است. شما در کتاب خود می نویسید این نوع تفکر خطرناک است و ما باید بروی کربن صفر در سال ۲۰۵۰ تمرکز کنیم. ممکن است توضیح دهید؟

بیل گیتس: اگر دنیا بر کاهش کوتاه مدت کربن تمرکز کند، ما می توانیم میلیاردها دلار هزینه کنیم و تا سال ۲۰۳۰ چندین نیروگاه زغال سنگی را به نیروگاه گاز طبیعی تبدیل کنیم و کاهش۵۰ درصدی ایجاد نمائیم و حتی به خودمان ببالیم. در حالی که طول عمر یک نیروگاه گازی بیشتر از ۲۰ سال است و به دلیل هزینه های که برای آن انجام شده، نمی توان آن ها را تعطیل نمود. اینکار ضد اهداف سال ۲۰۵۰ است و هیچ ربطی به رسیدن به صفر مطلق ندارد، فقط یک کاهش ناچیز و مقطعی خواهد بود. تنها معیار واقعی برای  عمل کرد صحیح، کاهش تفاوت قیمت سوخت فسیلی و سوخت سبز است. برای انجام چنین کاری باید قیمت انرژی سبز به قیمت سوخت های فسیلی برسد. با این روش می توان هند و سایر کشورهای در حال توسعه را قانع کرد که به طرف عدم انتشار کربن در سال ۲۰۵۰ بروند. ما قرار نیست فقط مواردی که آلایندگی کمتری ایجاد می کنند را به صورت تصادفی انتخاب کنیم، بلکه باید ببینیم کدام مسیر به تولید انرژی بدون کربن ختم می شود. ما تاکنون از سلول های سوختی هیدروژن استفاده نکرده ایم. در انرژی های مربوط به خورشید، باد و یون لیتیوم هم شاهد پیشرفت های زیاد و کاهش هزینه های باورنکردنی هستیم. ما اگر بتوانیم تفاوت قیمت سوخت های فسیلی و سوخت های سبز را به صفر برسانیم، خواهیم توانست تولید کربن را به صفر برسانیم.

برونو جیوسانی: آقای بیل گیتس، از اینکه دانش و اطلاعات خود را با ما به اشتراک گذاشتید متشکرم.