دفع زباله کار پرهزینه ای است و آسیب فراوانی به محیط زیست وارد می کند. امروزه مدیریت پسماند در سرتاسر دنیا به یک مشکل بزرگ تبدیل شده است. کشور هند تا سال ۲۰۵۰، برای تخلیه و دفن زباله های خود، روزانه به محلی به وسعت شهر دهلی نیاز خواهد داشت. پسماند فقط در هند مشکل ساز نیست، روزانه ۵ میلیون تن زباله در جهان تولید می شود که این مقدار باید به گونه ای از محیط زیست انسان خارج شود.
در حال حاضر چهار شیوه اصلی برای دفع زباله و مدیریت پسماند در جهان مرسوم است.
۱- دپو روباز: رها کردن زباله در محیط روباز، تولید بو و حشرات می کند و محل مناسبی برای رشد ویروس ها و میکروب ها است. بعلاوه این روش احتیاج به مقدار زیادی زمین در اطراف شهرها دارد و چون شهرداری ها چنین زمینی را در اختیار ندارند، معمولاَ از مراتع و جنگل ها استفاده می کنند.
۲- دفن زباله: این شیوه بو و آلودگی کمتری دارد ولی به دلیل نیاز به ماشین آلات خاص، بسیار پرهزینه است. از طرفی این روش باعث مخلوط شدن شیرابه زباله با آب های جاری و آب های زیر زمینی می شود.
۳- زباله سوزی: سوزاندن زباله شیوه ای نسبتاَ بهداشتی است که مقداری انرژی نیز تولید می کند. ولی این راهکار گران قیمت است و باعث آلودگی هوا و گرمایش جهانی می شود.
۴- بازیافت: این شیوه کم آسیب ترین راه دفع زباله است و سود اقتصادی قابل توجهی نیز به همراه دارد، چون مواد اولیه داخل زباله را دوباره وارد چرخه صنعت و طبیعت می کند.
هم اکنون حدود ۸۱ درصد از زباله های جهان به روش های مخرب محیط زیست دفع می شود و فقط ۱۹ درصد زباله ها بازیافت می شوند. دنیا اگر بخواهد در آینده زیر انبوه زباله دفن نشود، باید هرچه بیشتر نسبت به مدیریت پسماند و بازیافت زباله اقدام کند. گام اول بازیافت زباله از تفکیک آغاز می شود. زباله معمولاَ از دو نوع تر و خشک تشکیل شده. مواد تشکیل دهنده زباله های ارگانیک که به آن زباله تر می گویند، باقی مانده غذا، باقی مانده گوشت، ماهی و مرغ، دور ریز میوه و سبزیجات، گل و گیاه، تفاله چای و قهوه، پوست تخم مرغ و دستمال کاغذی است. زباله خشک نیز معمولاَ شامل پلاستیک، کاغذ و مقوا، شیشه، پارچه و فلز می باشد. اگر عمل تفکیک زباله تر و خشک در مبدا تولید زباله، یعنی در منازل صورت گیرد، کار بازیافت به مراتب بهداشتی تر، سریع تر و کم هزینه تر خواهد شد و راندمان بازیافت نیز افزایش می یابد.
برای تفکیک در منزل، کافی است زباله تر و خشک را جدا کنید و هرکدام را در ظرفی جداگانه نگهداری نمائید. برای نگهداری زباله های خشک کافی است که مواد فاسد شدنی را از داخل ظروف بشوئید، مثلاَ شیشه مایونز یا قوطی کنسرو یا ظروف پلاستیکی یا مقوایی شیر و ماست و پنیر را قبل از انداختن در ظرف زباله، بشوئید و بعد از خشک شدن، در ظرف زباله های خشک بریزید. این عمل باعث می شود زباله های خشک بو نگیرند و بقیه مواد را آلوده نکنند. خانواده ها می توانند برای نگاه داری و حمل زباله های خشک از کیسه های پلاستیکی خرید استفاده کنند و زباله های خشک را پس از فشرده سازی در کیسه پلاستیکی بریزند و تا زمان تحویل، در کیسه را باز بگذارند تا هوا جریان داشته باشد. سپس در مقاطع زمانی مشخص با بستن در کیسه، زباله های خشک را تحویل کارکنان بازیافت بدهند و یا در کنار سطل های زباله شهری قرار دهند تا توسط افرادی که به دنبال مواد بازیافتی می گردند به آسانی و بدون آلودگی، برداشته شود. زباله های الکترونیک مانند باطری های کهنه انواع لامپ، سیم، مانیتور، کامپیوتر و موبایل خراب و از رده خارج شده، زباله های خطرناکی هستند. بهتر است اینگونه زباله ها جداگانه بسته بندی و مستقیماَ تحویل پاکبان ها شود.
زباله تر باید حتماَ داخل یک کیسه زباله محکم که گردن آن قابل بسته شدن است ریخته شود و داخل یک سطل دردار قرار گیرد. وقتی زباله های خشک را تفکیک می کنید حجم زباله تر به شدت کاهش می یابد و احتیاج به کیسه و ظرف بزرگ ندارد. زباله تر باید حداکثر هر دو روز یکبار از خانه خارج و در داخل سطل های زباله شهرداری گذاشته شود. ساعات برداشت زباله باید مشخص باشد تا اهالی زباله تر خود را زودتر از موعد از خانه خارج نکنند. زباله تر رها شده، می تواند مورد دستبرد حیوانات قرار گیرد و پراکنده شود. خانواده ها می توانند خودشان زباله های تر را تبدیل به کود طبیعی و کمپوست کنند و برای باغبانی و گلکاری از آن استفاده نمایند یا پس از آماده شدن کمپوست، آن را در طبیعت تخلیه کنند.
یکی از تفکرات اشتباهی که در مورد تولید کمپوست در منزل وجود دارد، این است که کار پیچیده ای است، جای زیادی می خواهد، ریخت و پاش زیاد و بوی بدی دارد. اگر شما از روش صحیح استفاده کنید هیچ یک از این مشکلات را نخواهید داشت. فقط یک بالکن یا حیاط کوچک برای تولید کمپوست کافی است. بهتر است برای آموزش درست کردن کمپوست از زباله تر در گوگل سرچ کنید. انواع روش های آن با عکس و فیلم به شما آموزش داده خواهد شد.
بسیار متن جمع و جور و مفیدی ارایه کردید.
به سهم خودم در ترویج رویکردتون حداقل با تکثیر مطالب تون سعی می کنم کوشا باشم.
متشکرم