خانم مهنوش زمردی “Manoush Zomorodi” روزنامه نگار و مجری برنامه TED Radio Hour در ششم نوامبر سال ۲۰۲۰ مصاحبه ای با دیوید بیلو “David Biello”سردبیر مجله علمی Scientific American انجام داد. ترجمه خلاصه متن این مصاحبه را در اینجا می توانید مطالعه کنید.

زمردی: ظاهراَ کره زمین در وضعیت خطرناکی قرار دارد و ما برای نجات آن فقط یک دهه فرصت داریم، آیا این حرف صحیح است؟

دیوید بیلو: بله، البته به نظر من این ده سال فقط برای نجات کره زمین نیست، بلکه در حقیقت، برای نجات بشریت است. تغییرات آب و هوایی هم اکنون مشکلات بسیار گسترده ای را برای جهان ایجاد کرده و افراد زیادی را به شیوه های مختلف، تحت تأثیر قرار داده. این تاثیرها روز به روز گسترده تر و خطرناک تر می شود. تصمیمات ما در ۱۰ سال پیش رو، برای سرنوشت کره زمین در قرن های آینده حیاتی است. بنابراین اگر واقعاً بخواهیم افزایش گرمایش کره زمین را در حد ۲ درجه سانتیگراد حفظ کنیم، باید در سال های آینده با داشتن ایده های بزرگ، به سرعت وارد عمل شویم.

زمردی: این ایده ها و راه حل های بزرگ که می توانند به ما در مبارزه با تغییرات آب و هوایی کمک کنند، چه چیزهای هستند؟

دیوید بیلو: خبر خوب این است که بشریت فناوری و دانش لازم برای انجام این کار را دارد. مثلاَ ما می توانیم با استفاده از خاک، برای رسیدن به کربن صفر اقدام کنیم. وقتی گیاهان در حال رشد هستند، عمل فتوسنتز انجام می شود، یعنی CO2 را از هوا گرفته و صرف رشد گیاه می شود. حتی مقداری از CO2 در خاک حبس می شود. کربن باعث می شود خاک رطوبت، مواد معدنی و سایر مواد مغذی را برای رشد گیاهان در خود حفظ کند. ما اگر برای کمک به افزایش کربن خاک، به جای کودهای شیمیایی از کمپوست های ارگانیک استفاده کنیم، مقدار زیادی کربن را از محیط اطراف جمع خواهیم کرد و برای تولید کمپوست مصرف خواهیم نمود. هم اکنون حدود ۳۰۰۰ میلیارد تن کربن در خاک وجود دارد. این تقریباً ۳۱۵ برابر مقدار کربنی است که در جو وجود دارد و باعث گرمایش جهان شده. به همین دلیل با یک تغییر بسیار ساده در افزایش ذخیره کربن در خاک، می توان تفاوت زیادی در مقدار کربن جو زمین ایجاد کرد.

زمردی: این مقدار کربن چگونه روانه جو زمین شده؟

دیوید بیلو: در طول حیات کره زمین، همیشه مقدار مشخصی از CO2 بین گیاهان و هوا و زمین جابجا می شد. اما پس از صنعتی شدن، کربنی که از میلیون ها سال پیش توسط گیاهان به صورت ذغال سنگ و نفت در دل زمین محبوس شده بود، از زمین خارج شدند و با سوزاندن آن، مقدار زیادی کربن آزاد و روانه جو شد.

زمردی: حالا چگونه می توانیم این کربن را دوباره به زمین پس بدهیم؟

دیوید بیلو: ما می توانیم مثل یک جاروبرقی معکوس، کربن را از هوا بمکیم و به زمین تزریق کنیم. یکی از روش های این کار کاشت درخت است. درخت می تواند به صورت کاملاً طبیعی کربن را از هوا بگیرد و به داخل خاک ببرد. اخیراَ شهر فری تاون که یکی از شهرهای سیرالئون است، تصمیم گرفت پروژه ای را اجرا کند و تأثیر ضد کربن درختان را برای بهبود آب و هوا آزمایش کند. در یکسال گذشته ۱۵ گونه نهال مختلف، در ۱۱ سایت پرورش داده شده و اولین کاشت نهال به تعداد ۵۰۰/۰۰۰ عدد در فصل بارندگی امسال شروع شد. قرار است طی دو سال آینده یک میلیون درخت در این شهر کاشت شود. البته یک میلیون درخت در فری تاون، به خودی خود آب و هوای جهانی را متحول نخواهد کرد و قرار نیست مشکلات تغییر اقلیم را حل کند. بلکه می تواند الگوی خوبی برای سایر شهرها باشد.

زمردی: شما در مورد اینکه چگونه کاشت درختان و بازیابی جنگل ها، می تواند به جذب دی اکسید کربن کمک کند، صحبت کردید. اما بدیهی است که ما انسان ها در وهله اول باید تولید CO2 را متوقف کنیم. آیا کار چینی ها که ناوگان اتوبوس های خود را به برقی تبدیل کرده اند، کار خوبی است؟

دیوید بیلو: این خبر خوبی است. اکثر شهرهای بزرگ در حال تغییر سیستم حمل و نقل خود هستند و اتوبوس های برقی که چین برای ناوگان خود می سازد، می تواند به سایر کشورها صادر شود تا آنها هم ناوگان اتوبوسرانی خود را برقی کنند. البته فقط تبدیل اتومبیل های بنزینی به اتومبیل الکتریکی نمی تواند این هدف را تامین کند. چون اگر قرار باشد برق مورد نیاز اتومبیل های برقی، باز هم از سوخت فسیلی تامین شود، انگار لوله اگزوز اتومبیل ها جمع کرده و به چندین کیلومتر دور تر برده ایم. از هم اکنون باید پیش شرط برقی شدن اتومبیل ها، تامین برق آنها از منابع انرژی پاک و سوخت های سبز باشد، در غیر این صورت این تغییر و تحول کمکی به کنترل گرمایش جهان نخواهد کرد.

زمردی: ظاهراَ ما در یک چرخه معیوب گرفتار شده ایم، از یک طرف گرمایش جهانی هوا را داغتر می کند، همین گرما، تقاضا برای خنک کننده ها را افزایش می دهد. سوخت دستگاه های خنک کننده ها هم باعث انتشار گازهای گلخانه ای بیشتر می شود.

دیوید بیلو: امروزه سیستم های خنک کننده شامل تهویه مطبوع و سیستم های برودتی و یخچال ها ۱۷ درصد از برق جهان را استفاده می کنند و ۸ درصد از انتشار گازهای گلخانه ای را بر عهده دارند. متاسفانه این مقدار تا سال ۲۰۵۰ شش برابر خواهد شد، چون سیستم های خنک کننده بزودی در کشورهای آسیایی و آفریقایی به شدت افزایش خواهند یافت. بنابراین ما به همه شیوه های ممکن برای دستیابی به کارآیی بیشتر کولرهای گازی و یا تأمین برق تمیز برای راه اندازی آنها نیاز داریم. در غیر این صورت باید هرچقدر کربن که در حمل و نقل صرفه جویی می کنیم، برای خنک کننده ها هزینه کنیم.

زمردی: همه کشورها به طور مساوی مسئول گرم شدن کره زمین، نیستند. هزینه های مبارزه با آن چگونه باید سرشکن شود؟

دیوید بیلو: اهالی کالیفرنیا برای بازی های کامپیوتری خود، بیشتر از کل مردم کشور سنگال برق مصرف می کنند. نیویورکی ها برای اینکه بتوانند چربی بیشتری بسوزانند، هوای سالن های ورزشی خود را به ۱۰ درجه سانتیگراد می رسانند، چون ظاهراً سرما کالری بیشتری می سوزاند. این در حالی است که فقط ۳ درصد از مردم کشور گرمسیری نیجریه، تهویه هوا دارند. مردم کشورهای آفریقایی مقصر تغییر آب و هوا نیستند، آنها خودشان قربانی هستند. اگر به ردپای کربن در کل قاره آفریقا نگاهی کنیم، ۴۸ کشور آفریقایی در مجموع مسئول کمتر از ۱ درصد دی اکسید کربن فرستاده به جو هستند. هند و بسیار دیگری از کشورهای آسیایی نیز در رده های بعدی قرار دارند. آیا می توان توسعه اقتصادی و پیشرفت مردم این کشورها را بدون سوخت تامین کرد. اینجا است که کشورهای صنعتی باید به مردم این کشورها برای دستیابی به سوخت پاک کمک کنند.