خانم کریستالینا گئورگیوا، رئیس صندوق بین‌المللی پول که به تازگی به این سمت منصوب شده، در شروع کارش به دلیل شیوع ویروس کرونا، با دنیای پر آشوبی مواجه گردید. آقای کریس اندرسون رئیس بنیاد تد، چندی پیش مصاحبه ای با این خانم اقتصاددان در باره نحوه بازسازی اقتصاد جهانی انجام داد. ترجمه آن با کمی تلخیص به نظر می رسد.
کریس اندرسون: شما به تازگی این سمت را به عهده گرفتید و پس از چهار ماه، ناگهان، ویروس کووید-۱۹ وارد دنیا شد. شما این بیماری را به‌عنوان بحرانی بی‌مانند توصیف کرده‌اید. از چه جهتی این بحران بی‌مانند است؟
کریستالینا گئورگیوا: انسان ها تا قبل از شیوع این ویروس، هرگز به طور آگاهانه خودشان با دست خودشان، به اقتصاد آسیب نزده بودند، ولی این روزها برای حفظ جان مردم، حکومت ها از صاحبان کسب و کارها می خواهند، تولید نکنند و از مصرف کنندگان می‌خواهند از خانه بیرون نروند و مصرف نکنند. در واقع هرگز در سراسر دنیا شرایط اقتصادی به این سرعت تغییر نکرده بود. در زمستان گذشته در کنفرانس داووس، پیش بینی می شد در سال جاری، رشد درآمد سرانه ۱۶۰ کشور مثبت باشد. اکنون ۱۷۰ کشور دارای رشد درآمد سرانه منفی هستند. بدتر از همه اینکه اقتصاد دنیا هر روز با بلاتکلیفی زندگی می کند و معلوم نیست اتفاق بعدی برایش چه خواهد بود.
اندرسون: ظاهراَ مهم ترین پاسخی که کشورها به این بحران اقتصادی داده اند، هزارها میلیارد دلار کمک مستقیم به مردم و صنایع بوده. آیا این یک پاسخ به نظر شما عاقلانه است؟
گئورگیوا: این کار تاکنون یک ضرورت بوده تا چرخه خرج کردن و گردش پول متوقف نشود، زیرا اگر اقتصاد راکد شود، صاحبات مشاغل به طرف ورشکستگی گسترده خواهند رفت و مردم بیکار خواهند شد و اقتصاد آسیب سنگین خواهد دید و احتمالاَ این آسیب‌دیدگی به شکلی خواهد بود که وقتی از این شرایط عبور کردیم، بازیابی شرایط عادی بسیار دشوار و حتی غیر ممکن خواهد شد. بنابراین تا بحال یک کار عاقلانه بوده، تا مردم بتوانند از این دوران بسیار بسیار سخت عبور کنند.
اندرسون: اما حالا سوال این است که چاپ پول و انتشار اوراق قرضه برای پرداخت اینگونه کمک ها تا چه زمان می تواند ادامه پیدا کند؟
گئورگیوا: اصطلاحی در اقتصاد هست که به آن لحظه مینسکی می‌گویند و آن زمانی است که همه چیز، برای مدتی خیلی خوب پیش می‌رود، تا جایی که همه باور می‌کنند این قطار میتواند تا ابد به همین شکل راه خود را ادامه دهد، اما بالاخره در یک زمان این چرخه فعالیت های بی پروا و غیر علمی، شروع به فروپاشی می کند و از حرکت باز می ماند. به همین دلیل طبق طرح های صندوق پول جهانی، اقتصادها باید کم‌کم بازگشایی شوند، چندانکه هم اکنون در اکثر کشورهای جهان، روند بازگشایی آغاز شده است.
اندرسون: آیا جهان از بحران سال ۲۰۰۸ آموخت که باید چگونه در مقابل بحران ها انعطاف لازم را داشته باشد؟
گئورگیوا: ما توان درونی خود را تا زمانی که حادثه‌ای رخ ندهد نمی‌شناسیم. ما برای مقابله با شوک‌ها خیلی توان داریم، مخصوصاً وقتی با هم هستیم، این مورد همیشه موجب خوش‌بینی من می‌شود که هر قدر هم شرایط سخت باشد ما از پس آن بر می‌آییم.کسانی که اینگونه انعطاف را به خرج بدهند، با شرایط خیلی بهتر کنار خواهند آمد. باید بدانیم ما در آینده باز هم با بحران های جهانی روبرو خواهیم بود، مثل بحران آب و هوا، همچنین بحران افزایش جمعیت دنیا، پس بهتر است از این بحران درس بگیریم که باید منعطف باشیم.
اندرسون: به نظر می‌رسد کشورهای در حال توسعه در این بحران در موقعیت سختی قرار گرفته اند. ارزش پولشان در حال کاهش است و با این شرایط، اجرای سیاست تزریق پولی محرک اقتصاد برایشان تقریباً غیرممکن است. آیا راهی برای شکستن این شرایط وجود دارد؟
گئورگیوا: کشورهایی که بنیان‌های قوی‌تری در گذشته داشته اند، اکنون در شرایط اقتصادی بهتری هستند، ولی تعداد زیادی از بازارهای نوظهور و کشورهای درحال توسعه، اکنون با فشارهای چندگانه مواجه هستند. بسیاری از آنها به دلیل نداشتن نظام سلامت قوی، از ویروس کرونا آسیب شدید دیده اند و چون قیمت کالا و نفت به شدت کاهش یافته، به آنها لطمه اقتصادی زیادی وارد شده. تعدادی از کشورها به شدت به گردشگری وابسته هستند که در این بحران گردشگری یکی از سخت‌ترین لطمات را دیده اند. پس شرایط برای این کشورها خیلی سخت است. یکی از درس‌های که جهان در بحران ۲۰۰۸ آموخت، تقویت منابع مالی صندوق بین‌المللی پول بود. امروزه منابع مالی قابل وام دادن ما نسبت به آن زمان چهار برابر شده و از ۲۵۰ میلیارد دلار به یک تریلیون دلار رسیده است. ما برای کشورهای آسیب دیده یک کار دیگر هم کرده ایم. ما برای فقیرترین کشورها، درخواست استمهال پرداخت قروض شان را داده ایم که تاکنون گروه کشورها ۲۰ با این درخواست موافقت کرده اند.
اندرسون: به نظر شما برخی از کشورهای در حال توسعه در مورد سیاست‌های قرنطینه و مجبور کردن مردم به ماندن در خانه، زیاده روی نکرده اند؟ چون این کار برای خیلی ها همانند صدور حکم قتل است؟
گئورگیوا: یکی از گفتگوهای غم‌انگیزی که این روزها با رهبران کشورها داریم، این است که می گویند ما بین مرگ افراد از ویروس و مرگ مردم از گرسنگی باید یکی را انتخاب کنیم و این وضعیت برایشان واقعاً اسفناک است. آنها می گویند وقتی بخش بزرگی از اقتصادشان خصوصی و فاقد بیمه است، بسیاری از مردم محتاج نان شب شده اند، قرنطینه‌ای که در کشورهای پیشرفته انجام می شود، در اینگونه کشورها کاملاً قابل اجرا نیست. هم اکنون در همین کشورهای فقیر، مردم واقعاً دارند فاصله‌گذاری اجتماعی را در حد ممکن اجرا می‌کنند. بسیاری از کشورها در آفریقا، اقدامات پیشگیرانه را خیلی زود شروع کردند، چون تجربه ایبولا را داشتند و می دانستند از لحاظ بهداشتی، به کار بردن هر اقدامی می تواند موثر باشد. بیش از این دیگر نمی‌توانم تاکید کنم که چقدر همبستگی با اینگونه کشورها برای صندوق جهانی پول مهم است و ما تمام سعی خود را می کنیم تا به موقع به داد این کشورها برسیم.
اندرسون: اگر برای مردم جهان حرف خاصی دارید، می توانید مطرح کنید.
گئورگیوا: در یک فیلم سینمایی وکیل یک فرد متهم به او گفت «اوضاع خیلی خراب است، ممکن است اعدام شوی» متهم خیلی آرام گفت: «می دانم»، وکیل پرسید، «نگران نیستی؟» متهم جواب داد، «اگر نگران باشم کمکی می‌کند؟» پیام من هم به مردم جهان همین است، نگرانی دردی را درمان نمی‌کند. اما فعالیت مثبت حتماَ موثر است. مثبت بمانید.
یک دیدگاه بنویسید