دشمن پیشرفت هر فرد، تنبلی و ضامن موفقیت او، میزان تلاشی است که برای رسیدن به اهداف بلند مدت به خرج می دهد. کسی را می توان تنبل دانست که اهداف فوری و لازم خود را به آینده موکول کند. شاید بتوان گفت مهم ترین عامل تنبلی، حس لذت جویی است. تنبل ها معمولاً وظایف مهم و استراتژیک را به تعویق می اندازند و به کارهای کم ارزشی که لذت بخش و آسان هستند می پردازند، زیرا اهداف استراتژیک تا حدودی سخت و دردناک هستند و مانع لذت های فوری و لحظه ای می شوند. افراد تنبل، معمولاً در پی آن هستند که دم را غنیمت بشمارند و از لحظه لذت ببرند، در نتیجه کارهای خوش آیند کوچک را انتخاب می کنند و از پرداختن به کارهای سخت که درآینده منجر به لذت های بزرگ و عمیق می شود، اجتناب می کنند. هر کس بخواهد در آینده شغلی خود موفق باشد، نمی تواند هر وقت که دلش خواست پی گردش و تفریح و سرگرمی برود، بلکه باید با حوصله و دقت، هرچقدرکه لازم است، برای کار خود زحمت بکشد.

بروز تنبلی عوامل و دلایل متنوعی دارد، یکی از مهم ترین دلایل گرایش به تنبلی، نداشتن اولویت بندی برای رسیدن به اهداف بلند مدت و کوتاه مدت است. اگر فردی برای انجام کارهایی که قرار است انجام دهد، اولویت بندی دقیقی نداشته باشد، به احتمال زیاد از انجام یک یا چند کار مهم باز خواهد ماند. جالب است بدانید کمال گرایی یکی دیگر از دلایل تنبلی است. بعضی افراد چون می خواهند در هر کاری، بی عیب و نقص باشند از انجام کارهایی که حس می کنند، ممکن است در انجام آن ضعیف باشند، منصرف می شوند. یکی دیگر از عوامل تنبلی، بزرگ نمایی و کوچک نمایی کارها است. افراد تنبل، انجام بعضی از کارها را در ذهن خود آنقدر بزرگ می کنند که از مواجه شدن با آن دچار وحشت می شوند. گاهی اوقات هم کارها را آن قدر کم اهمیت و ساده می بینند که مدام زمان انجام آن را به عقب می اندازند. پدر و مادرها هم در بیشتر اوقات با رفتارشان، فرزندان را تنبل بار می آورند. والدینی که هیچ گاه به فرزند خود مسئولیت نمی دهند، نباید از تنبل بودن او تعجب کنند. تنبلی یک نوع عادت است، وقتی پدر و مادری همه امکانات رفاهی را برای فرزند خود مهیا می کنند و در دسترس او قرار دهند، در اصل او را به تنبلی ترغیب کرده اند.

اگر شما هم احساس می کنید، جزء افراد”تنبل” محسوب می شوید، باید بدانید، تنبلی مشکل اصلی شما نیست، بلکه بازتاب مشکلی است که در جای دیگری از وجود شما قرار دارد. مثلاً ممکن است دلیل تنبلی شما برای رفتن به یک مهمانی، به خاطر ترس شما از مناسب نبودن سر و وضعتان باشد. پس هرچه در مورد انگیزه های تنبلی خودتان بیشتر بدانید، بهتر می توانید از آن خارج شوید. برای کنار گذاشتن تنبلی راهکارهای مختلفی وجود دارد.

۱- مقدمات کارها را آماده کنید: هر قدر درباره کاری، بیشتر آگاهی داشته باشید و از قبل مقدمات آن را آماده کرده باشید، تسلط و سرعت عمل شما برای انجام آن کار بیشتر خواهد شد.

۲- موانع روانی کار را شناسایی کنید: کمبود انرژی یکی از عوامل تاثیرگذار بر تنبلی   است. مراقب سطح انرژی خود باشید. به اندازه کافی استراحت کنید، ورزش کنید و صبح ها صبحانه ای کامل و انرژی زا بخورید. تدابیری مانند یک استراحت کوتاه یا خوردن غذای مورد علاقه و … می تواند انرژی احساسی شما را برای جدیت بیشتر در انجام کارها تقویت کند.

۳- قدم اول را محکم بردارید: کار را از هر نقطه ای که برای تان راحت تر است، شروع کنید. با بدست آوردن یک راندمان قوی در قدم اول، در واقع نیمی از راه را رفته اید. مطمئن باشید اگر با کاری درگیر شوید، دیگر برای تان سخت است آن را نیمه کاره رها کنید.

۴- محدودیت زمانی تعیین کنید: برای انجام کارهای مهم، آنها را به قسمت های کوچک تقسیم کنید و برای پایان هر مرحله، یک ضرب الاجل زمانی تعیین نمائید. سپس با تمام وجود به آن زمان بندی متعهد بمانید. پس از انجام هر بخش، به خودتان پاداش کوچکی بدهید. به این شیوه مکانیسم لذت و پاداش در ذهن شما فعال می شود.

۵- کارها را تمام کنید: برنامه روزانه تان را خیلی فشرده نکنید. شما باید بتوانید کاری را که شروع کرده اید تمام کنید. با این حال اگر خسته شدید، استراحتی کوتاه بکنید و ادامه بدهید، اما کار را به آینده محول نکنید. هیچ چیزی دل سرد کننده تر از کار ناتمام نیست. وقتی کاری را با موفقیت به پایان می رسانید، موجی از انرژی و اعتماد به نفس، به سوی شما روانه می شود.

۶- به لذت پایان کار فکر کنید: وقتی قصد انجام کاری را دارید و آن را به تعویق می اندازید دائم درباره آن احساس گناه می کنید. اما وقتی کاری را که می توانید فردا تمام کنید، همین امروز انجام می دهید، ذهن تان لااقل یک روز آسوده تر می شود. هرگاه ذهن شما خواست در برابر لذت های زودگذر و کوچک تسلیم شود و کار را متوقف کند، سعی کنید لذت های عمیق حاصل از پایان کار را در ذهن خود مرور کنید.

۷- هیچ کاری نکنید: اگر احساس کردید هیچ یک از روش های غلبه بر تنبلی روی شما پاسخ نمی دهد، بر روی یک صندلی بنشینید و برای مدتی سعی کنید هیچ کاری انجام ندهید. به زودی خواهید دید که نمی توانید این همه انفعال را برای مدتی طولانی تحمل کنید. در نتیجه ناخودآگاه بلند می شوید و کار خود را آغاز می کنید.