بحران کرونا بحران آب

روزنامه نیویورک تایمز، مقاله ای چاپ کرده با عنوان “چرا اپیدمی ویروس کرونا از چین شروع شد؟” نویسنده چینی تبار این مقاله می گوید: دو رفتار اجتماعی در فرهنگ چینی، بیشترین نقش را در گسترش بیماری کرونا بازی کرده است. اول فرهنگ غذا خوردن، چون چینی ها همه چیز، از جمله حشرات و حیوانات وحشی را می خورند. دوم مخفی کردن واقعیت هایی که حکومت از افشای آنها واهمه دارد.

مخفی کاری و پنهان کردن حقیقت در چین، سابقه ای تاریخی دارد که حداقل به۶۰۰ سال قبل از میلاد و دوران کنفوسیوس باز می گردد. در آن زمان، شاگرد محبوب کنفوسیوس، راز رباخواری یکی از حکام را برملا نمود و به همین دلیل کشته شد. در سال ۲۰۰۲ چند تن از پزشکان چین، احتمال انتشار ویروس سارس را مطرح کردند. آنها به همین دلیل مدتی در بازداشتگاه نظامی زندانی شدند. در سال ۲۰۰۸ یک پزشک چینی، افشا کرد که بعضی از تولید کنندگان شیرخشک، به آن ملامین می افزایند که موجب فوت ده کودک و بیماری۴۵۰۰۰ هزار نفر شده است. آن پزشک چندی بعد بطرز مرموزی با چاقو به قتل رسید. در ماجرای اپیدمی ویروس نوظهور کرونا که بعداً نام کووید-۱۹ را به خود گرفت، پزشکی که در۳۰ دسامبر سال ۲۰۱۹، برای اولین بار از احتمال همه گیری و خطرات این ویروس اطلاع رسانی کرد، به جرم تشویش اذهان عمومی و شایعه پراکنی دستگیر شد. همین پزشک دو ماه بعد، در اثر شیوع ویروس کرونا فوت نمود.

چرا دولت چین نمی خواست خبر اپیدمی ویروس کرونا منتشر شود؟ زیرا از آسیب های اقتصادی و اجتماعی آن نگران بود و فکر می کرد موضوع جدی نیست. با آشکار شدن اپیدمی کرونا، فقط در دو ماه اول سال مسیحی، ۱۸۵ میلیارد دلار به اقتصاد چین زیان وارد شد و ۳۰۰۰ میلیارد دلار از حجم نقدینگی این کشور کاسته گردید. فروش خودروهای چینی تاکنون در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته ۹۲ درصد کاهش پیدا کرده است. صنعت هواپیمائی و گردشگری و هتل داری چین تقریباً متوقف شده. اقتصاددانان پیش بینی می کنند، حتی اگر مشکل ویروس کرونا، ظرف مدت کوتاهی حل و فصل شود، رشد اقتصادی چین در پایان سال، ممکن است تا حد ۲ درصد سقوط کند. رشد اقتصادی چین در سال ۲۰۱۹ میلادی ۴/۶ درصد بوده است.

حال ببینیم این مخفی کاری و دور نگاه داشتن افکار مردم از واقعیت، چه خساراتی برای دنیا در پی داشت. تاکنون بیش از ۸۰ کشور به این ویروس آلوده شده اند و تعداد مبتلایان از ۱۲۰ هزار نفر گذشته است. بیش از ۴۰۰۰ نفر فوت شده اند. بورس های جهان ظرف مدت کوتاهی ۱۵ درصد ارزش خود را که برابر است با ۱۰ هزار میلیارد دلار، از دست داده اند. صنعت گردشگری دنیا زیان فراوانی دیده و تا مدت ها در بحران به سر خواهد برد. خطوط هوائی جهان تاکنون۱۲۰ میلیارد دلار ضرر کرده و تعدادی از خطوط هوائی ورشکسته شده اند. تمام صنایعی که قطعات خود را از چین تامین می کردند، مانند APPLE ، فیات، کرایسلر، تویوتا، جنرال موتورز، ایکیا و صدها کمپانی دیگر، دچار کمبود قطعات و توقف در تولید شده اند. از همه عجیب تر ضرر۲۰ میلیون دلاری کمپانی آبجوسازی کرونا است که به خاطر تشابه اسمی، متحمل شد.

بیشتر این خسارت ها ناشی از این است که دولت چین سعی کرد خبر را پنهان نگاه دارد و نخواست حقیقت را به سرعت با مردم چین و مردم دنیا مطرح کند. در نتیجه کار مبارزه با کرونا، حدود یک ماه به تاخیر افتاد و ویروس منتشر شد. اگر دولت چین از همان اول نسبت به اطلاع رسانی اقدامات لازم را انجام می داد، می توانست به سرعت و با آسیب کم، شرایط را کنترل کند، چندان که بعد از برداشتن سانسور خبری، کرونا را به صورت شگفت انگیزی کنترل کرد. این پنهان کاری اولیه، علاوه بر انواع خسارات مادی، متاسفانه نگاه مردم جهان را نسبت به چینی ها تغییر داد. چینی ها در سال های اخیر به عنوان مردمی سخت کوش و ثروت ساز شناخته می شدند، اکنون به عنوان ناقلان ویروس کرونا دیده می شوند و مردم دنیا از آنها می ترسند. زدودن این تفکر ضد نژادی، که خسارت سنگینی برای چینی ها خواهد داشت، ممکن است سال های طولانی ادامه داشته باشد.

کشور ما هم از ویروس کووید- ۱۹ آسیب فراوان دید. آسیب های اقتصادی این بیماری برای کشور ما، بسیار قابل توجه است و در آینده نیز اثرات آن تا مدت ها ادامه خواهد داشت. البته دیر یا زود این اپیدمی به پایان خواهد رسید. ولی متاسفانه شواهد نشان می دهد که مشکل بزرگ دیگری برای کشور ما در راه است. مشکلی به نام بحران آب که خطرات بهداشتی و اقتصادی آن کمتر از ویروس کرونا نخواهد بود. در دوران شیوع ویروس کرونا، لااقل در دو مقطع، آب شهر تهران و چند شهر دیگر، در بعضی از نقاط قطع شد. بار اول در اوایل اسفند ماه به دلیل بارش شدید باران، آب های ورودی به تصفیه خانه های شهر، گل آلود شدند و چون حجم مصرف بالا بود، تصفیه خانه ها توان تصفیه آب را از دست دادند. در مقطع بعدی که اواسط ماه اسفند بود. مصرف آب شهروندان تهرانی، لابد به دلیل رعایت بهداشت کرونائی و رفتن به پیشواز نوروز، از مرز سه میلیون مترمکعب در روز عبور کرد. این درحالی است که میانگین مصرف شهروندان تهرانی، ۲/۵ برابر میانگین جهانی تخمین زده می شود.

باید حقایق را با مردم در میان گذاشت. طبیعی است که شهر پر جمعیتی مانند تهران که رودخانه ندارد و میزان بارندگی سالیانه آن ۳۵۰ میلی متر است، نمی تواند دو و نیم برابر مردم لندن آب مصرف کند. لندن شهری است که رودخانه بزرگ تایمز از میان آن می گذرد و میانگین بارش سالانه آن ۶۰۰ میلی متر است. مسئولین موظف هستند در وقت باقی مانده، به اطلاع مردم برسانند که کمبود آب لااقل در شهرهای بزرگ، جدی است و چاره ای به جز کاستن شدید از میزان مصرف وجود ندارد. بیاد داشته باشیم پنهان کاری مشکل کمبود آب، عواقب وخیمی را در پی خواهد داشت.

شهریار بدیعی