هر فرد زمانی که با جمعی روبرو می شود که کار اشتباه، غیرعقلانی و غیراخلاقی انجام می دهند، نباید در مقابل آنها استقلال خود را از دست بدهد، باید برای خود حرمت و حریم قائل باشد و فارغ از رفتار جمعی، فقط کارهای درست را انجام دهد. کار درست یعنی کار اخلاقی و عقلانی و مطابق با معیارهای انسان فرهیخته. انسان فرهیخته مستقل است، اعمال خوب یا بد دیگران معیار انتخاب او قرار نمی گیرد، بدون فکر و تصمیم تابع رفتار جمع نمی شود و در مقابل عمل اشتباه دیگران، منفعل نیست. فردی که دارای استقلال وجودی، استقلال فکری و استقلال شخصیتی است و همیشه برای اینکه کارهای درست انجام دهد آماده است. زیرا عمل او متکی بر درکی است که از فیلتر تجربه، دانش، پژوهش و پرسش می گذرد.

 در سال های اخیر ساعات کار مفید در کشور ما به شدت کاهش پیدا کرده و متوسط روزانه کار مفید، در بخش دولتی به ۲۲ دقیقه رسیده. از طرفی کیفیت کار نیز به شدت پائین آمده. فارغ از تمام دلایل اجتماعی، اقتصادی و مدیریتی، این اتفاق می تواند مربوط به پائین آمدن سطح توقع کارکنان برای انجام دادن کار خوب باشد. این بار که به یکی از ادارات مراجعه می کنید، بدون اضطراب و عصبانیت و با دقت به شیوه عملکرد کارکنان نگاه کنید، احتمالاً به این نتیجه خواهید رسید که اغلب کارکنان می توانستند با کمی دقت و حوصله و بالا بردن کیفیت کار خود، زمان انجام کارها را به شدت کاهش وکیفیت را افزایش دهند. این مقاله نمی خواهد دلایل به وجود آمدن این پدیده را بررسی کند. بلکه می خواهد نشان دهد، مسئولیت پذیری هر فرد می تواند علاوه بر خدمت به مردم، برای خود فرد نیز مفید و موثر باشد. در واقع می خواهیم در باره همان حوزه رفتاری محدودی که در اختیار هر انسانی قرار دارد، صحبت کنیم.

 اگر در محل کار شما، شیوه عمومی برخورد سرد و بی روح و تماس حداقلی و فقط در چارچوب چارت سازمانی، با ارباب رجوع است، مطمئن باشید که شیوه اختصاصی شما می تواند متفاوت باشد. این انتخاب شما است که برخلاف شیوه مرسوم، با خوشرویی و دلسوزی و پیگیری، با ارباب رجوع برخورد کنید. به گونه ای که انگار کار را برای یکی از آشنایان خود انجام می دهید.

برعکس آنچه که در بین مردم شایع است، کار کردن مترادف با زحمت و جان کندن و مشقت نیست. اگر شما بتوانید لذتی را که در کار کردن صحیح وجود دارد کشف کنید، کارکردن به یکی از لذات زندگی شما تبدیل خواهد شد. کسانی که در زندگی خود فقط به پشتوانه کار و کوشش موفق شده اند، حتماً از افرادی هستند که شیوه لذت بردن از کار را پیدا کرده اند. برای اینکه کار خود را به درستی انجام دهید و از آن لذت ببرید، باید برای کار ارزش و اهمیت قائل باشید و در کار وسواس و دقت به خرج بدهید. کار ها را هر چند کوچک، با میل و علاقه انجام دهید. هر زمان احساس کردید کم کاری می کنید و توجه شما به کار نیست، مطمئن باشید با بد انجام دادن کارها، شما نیز بر بد بودن شرایط اضافه می کنید. لذا هرگز وسواس و دقت کاری خود را از دست ندهید. رفتار صحیح یک کارمند خردمند، در یک حوزه کاری، می تواند به سایر همکاران و اطرافیان سرایت کند و در سیستم برخورد با مراجعین تغییر ایجاد نماید. بدانید هر حرکت کوچک شما می تواند در اصلاح رفتار سایر کارکنان و سیستم موثر باشد و اگر این روند ادامه پیدا کند، می تواند در اشل کل محیط کار شما، باز تولید گردد. بعلاوه فراموش نکنید کار کردن شما همیشه به صورت غیر آشکار زیر نظر است، زیر نظر کسانی که می خواهند به شما ارتقا جایگاه بدهند، کسانی که می خواهند شما را جریمه و اخراج کنند، کسانی که می خواهند از شما دعوت به همکاری و شراکت کنند و حتی افرادی که می خواهند از شما تشکر و قدردانی صادقانه کنند.

رعایت چند نکته در حین انجام کارها به شما کمک می کند تا کارتان را با دقت و صحیح انجام دهید. ابتدا باور کنید همه چیز از “خود” شما شروع می شود. برای خودتان و حقوق تان احترام قائل باشید و از روی دست دیگران کپی نکنید. اجازه ندهید حرف غلط دیگران بر روی شما تاثیر بگذارد. به همان اندازه که میل دارید به شما احترام گذاشته شود، برای همکاران و حقوق آنها احترام قائل باشید. به همه احترام بگذارید و سعی کنید با همه تعامل داشته باشید. با حفظ احترام متقابل، با همه صمیمی باشید. فراموش نکنید شما حقوق می گیرید تا به ارباب رجوع سرویس بدهید. ممکن است حقوق شما کم باشد یا دیر پرداخت شود یا هر چیز دیگری، ولی رفتار احترام آمیز و صمیمی شما باعث تغییرات چشمگیر در سیستم اداره شما خواهد شد. منتظر نباشید سیستم اصلاح شود تا با شما درست برخورد کند. اگر یک جریان مسئولیت پذیر در محیط شما ایجاد شود که اصلاحات را از پایین شروع کند، هیچ کارفرمائی در مقابل آن نمی تواند مقاومت کند. تغییر رفتار سیستم ها از همین جا آغاز می شود. شما درست رفتار کنید تا سیستم اصلاح شود و تغییر کند. وقتی کار شما صحیح باشد دیگر کسی نمی تواند دستمزد شما را دیر یا کم بدهد. اگر هم کارفرمائی نخواست واقعیت را درک کند، همیشه برای افراد دلسوز و با تجربه کار وجود دارد. اگر هر یک از ما بتوانیم ارزش خود را پیدا کنیم، خواهید دید که تغییرات زیادی در جامعه ایجاد خواهد شد.