سازمان ملل متحد برنامه ریزی کرده که تا سال ۲۰۳۰ به گرسنگی، ناامنی غذایی و سوء تغذیه جهانی پایان دهد. اما ظاهراً این طرح شکست خورده به نظر می آید چون در طی یک سال گذشته، ۵۰ میلیون نفر به آمار گرسنگان جهان افزوده شده و هم اکنون حدود ۸۵۰ میلیون نفر یعنی ۱۰ درصد مردم جهان با بحران گرسنگی روبرو هستند. به نظر می رسد تغییرات اقلیمی و افزایش جمعیت جهان این برنامه را برهم زده. البته حوادثی مانند شیوع ویروس کووید-۱۹ و جنگ اوکراین نیز که موجب گرانی مواد غذایی شده، به بحران گرسنگی دامن زده است.
با توجه به بحران کمبود آب و محدودیت زمین های قابل کشاورزی، امکان جبران کمبود غذا از طریق افزایش سطح زیر کشت، راه حل مناسبی به نظر نمی آید. شاید بتوان گفت در شرایط فعلی موثرترین روش برای تقویت بازده محصولات کشاورزی، بالا بردن راندمان است که اینکار با استفاده از فناوریهای پیشرفته و هوش مصنوعی در مزارع امکان پذیر است. مزرعهداران و کشاورزان باید با به کارگیری فناوری های مدرن و انواع وسایل مجهز به هوش مصنوعی، تصمیمات بهتری بگیرند و تسلط خود را بر شرایط کمبود آب، افزایش دمای هوا، شیوه آبیاری گیاهان، مبارزه با آفات و شرایط خاک افزایش دهند. در این راستا دسترسی به تجهیزات و فناوریهایی مانند ماهواره ها، سیستم های نظارت هوشمند، هواپیماهای بدون سرنشین (پهپادها)، روباتها و سایر تکنولوژی ها، می توانند صنعت کشاورزی را کاملاً متحول کنند.
فعالیت های کشاورزی کار سخت و طاقت فرسایی هستند و امکان فعالیت انسان در این حوزه ها محدود است. کمبود نیروی کار و افزایش هزینه های نیروی کار از دیگر عوامل موثر در کاهش تولید محصولات کشاورزی است. به عنوان مثال، کاهش تولید محصول در ایالات متحده به دلیل کمبود نیروی کار، تقریباً سالی ۳ میلیارد دلار برآورد می شود. این درحالی است که ماشینآلات خودکار و روباتها قادرند به صورت ۲۴ ساعته کار کنند و راندمان تولید را افزایش دهند.
ماشینآلات کشاورزی که دارای قابلیتهای هوش مصنوعی هستند، حرکت کردن در انواع محیط ها را می آموزند و تصمیمات قاطع و دقیق تری میگیرند. دوربینهای داخل این ماشین آلات، از میان محصول کشاورزی، علفهای هرز را به خوبی تشخیص می دهند و در موقع لزوم به صورت خودکار از علف کش ها و آفتکشها استفاده میکنند. هوش مصنوعی نسبت به شرایط، دائماً تنظیمات خود را تغییر میدهد تا مزرعه با کمترین میزان هدر رفت سموم و کودها به رشد خود ادامه دهد.
کمپانی «جان دیر» (John Deere) که بیش ۱۸۰ سال در ساختن تجهیزات کشاورزی سابقه دارد، اخیراً از اولین تراکتور خودران خود که حاصل۲۰ سال تحقیق و آزمایش است و با هوش مصنوعی کار می کند، رونمایی نمود. این تراکتور مجهز به شش جفت دوربین استریو است که مانند چشم انسان بُعد را تشخیص می دهد و دارای دید۳۶۰ درجه است. تصاویر گرفته شده توسط دوربینها از طریق یک تحلیلگر دیجیتال، موانع را تشخیص می دهد و به صورت اتوماتیک حرکت تراکتور در مزرعه را هدایت می کند. این سیستم قادر است بین علفهای هرز و محصولات زراعی تفاوت قائل شود و علف ها را کنار بگذارد و گیاهان مفید را برای چیدن انتخاب کند.
در سال های اخیر تغییرات آب و هوایی و کاهش ذخایر آب های زیرزمینی و افزایش مصرف آب جوامع شهری، موجب محدود شدن میزان آب کشاورزی شده است. به همین دلیل یکی دیگر از موارد بسیار مهم استفاده از تکنولوژی و هوش مصنوعی، در آبیاری مزارع و باغ ها است. از دهه ۱۹۸۰ میلادی، تکنولوژی آبیاری تحت فشار و بارانی جایگزین آبیاری غرقابی شده. در سال های اخیر سنسورهای تشخیص رطوبت خاک نیز به کمک آمدند و مصرف آب کشاورزی را بدون لطمه زدن به میزان تولید، به شدت کاهش داده اند. امروزه با استفاده از ماهواره های هواشناسی و برنامه های اینترنتی، کشاورزان می توانند به صورت خودکار و از طریق تلفن همراه، تجهیزات آبیاری را روشن و خاموش و جا بجا کنند که به این کار (آبیاری دقیق) می گویند. مجموع این تکنولوژی ها می تواند راندمان آب کشاورزی از۵۰ درصد به ۸۰ درصد ارتقا دهد و کشاورزان و باغ داران می توانند با نیاز کمتر به آب، کشت و کار کنند.
آنچه مسلم است کشاورزی سنتی بتدریج جای خود را به کشاورزی مدرن خواهد داد. در سال ۲۰۱۷، بازار جهانی هوش مصنوعی در کشاورزی حدود ۵۴۵ میلیون دلار ارزش گذاری شده بود. این رقم در سال ۲۰۲۲ به بیش از ۱/۳ میلیارد دلار رسیده و انتظار میرود که تا سال ۲۰۳۰ به حدود ۹ میلیارد دلار برسد که نشانی از افزایش سرمایهگذاری و بهکارگیری فناوریهای مختلف در حوزه کشاورزی است. اکنون کشور آمریکا و کانادا در سرمایه گذاری برای هوش مصنوعی در کشاورزی پیشرو هستند و بر روی هم در سال ۲۰۲۱ مبلغ ۵۰۰ میلیون دلار برای این کار هزینه کرده اند. دولت های چین و هند که هرکدام با جمعیت بیش از یک میلیارد نفر آسیب پذیرترین مناطق جهان از نظر امنیت غذایی هستند، اکنون با هدف افزایش تولید مواد غذایی و بهبود امنیت غذایی، سرمایه گذاری زیادی برای هوش مصنوعی در عملیات کشاورزی انجام می دهند. هم اکنون روند استفاده از هوش مصنوعی و ابزار دیجیتال در امور کشاورزی در این دو کشور روز به روز در حال گسترش است.
یک دیدگاه بنویسید