توانایی مدیریت احساسات در اجتماع را هوش اجتماعی یا هوش هیجانی می گویند. افرادی که چنین مهارتی دارند، می توانند در زمان بروز مشکلات خونسردی خود را حفظ کنند و حتی ناخوشایندترین شرایط را با روحیه قوی اداره نمایند. بعلاوه مهارت های هوش اجتماعی به شما این امکان را می دهد تا دلایل بروز احساسات خود و دیگران را تشخیص دهید و آن را تفسیر کنید و بتوانید احساسات خود و دیگران را مدیریت و کنترل نمائید. هوش اجتماعی، طیف وسیعی از امکانات کسب موفقیت در زندگی را برای شما به ارمغان می آورد. از دست آوردهای این توانائی می توان تصمیم گیری سریع و صحیح، پیشرفت تحصیلی، موفقیت های شغلی و موفقیت های اجتماعی را نام برد. اهمیت هوش اجتماعی یا EQ تا حدی است که جامعه شناسان نقش آن را در زندگی ما، مهم تر و موثرتری از IQ یا بهره هوشی می دانند، به خصوص که EQ اکتسابی و قابل آموختن است. برای بهبود مهارت های هوش اجتماعی، پنج روش وجود دارد که با استفاده از آنها می توانید در زندگی موفق تر باشید.
مهارت اول: خودآگاهی نسبت به احساسات
بسیاری از افراد آگاه نیستند که چگونه احساسات خود را شناسایی کنند و ریشه آنها را تشخیص دهند. مثلاً ما بعضی اوقات متوجه می شویم که خشمگین هستیم یا غم و استرس داریم، ولی عملاً نمی دانیم چه احساساتی در ما برانگیخته شده و دلیل واقعی این حالات چیست. ما باید بتوانیم احساسات خود را زیر نظر بگیریم و دلایل واکنش های هیجانی مختلف را تشخیص دهیم. اگر می خواهید به این مهارت دست پیدا کنید، باید به افکار و احساسات خود به صورت واقع بینانه توجه کنید و آنها را به درستی تجزیه و تحلیل نمائید. نقاط ضعف و قدرت خود را بشناسید، همواره به تجربیات خود فکر کنید و از آنها عبرت بگیرید.
مهارت دوم: تنظیم احساسات
کنترل تأثیری که احساسات شما بر دیگران می گذارد، مستلزم آن است که احساسات خود را تنظیم و مدیریت کنید. این به معنای پنهان و محدود کردن احساسات واقعی شما نیست، بلکه به معنی این است که منتظر زمان و مکان مناسب برای ابراز آنها باشید و شدت بروز احساسات را رعایت کنید. کسانی که در خود تنظیمی احساسات مهارت دارند در مورد چگونگی تأثیرگذاری بر دیگران تفکر می کنند، انعطاف پذیر هستند و مسئولیت اعمال خود را بر عهده میگیرند. در نتیجه در موقعیت های پرتنش یا دشوار، به خوبی با تغییرات و شرایط سخت سازگار می شوند و عملکرد مناسب تری دارند. برای ارتقاء مهارت تنظیم احساسات، الگوهای فکری و پاسخ های عاطفی خود را مورد باز بینی و نقد و بررسی قرار دهید و هر چالشی که برایتان پیش می آید، به عنوان فرصت به آن نگاه کنید.
مهارت سوم: ارتباط اجتماعی قوی
ما انسان ها موجودات اجتماعی هستیم و به داشتن ارتباط با دیگران نیاز داریم. روابط اجتماعی قوی بر روی تمام قسمت های زندگی انسان تاثیر می گذارد. از ویژگی افرادی که از هوش اجتماعی خوبی برخوردار هستند، موفقیت در برقراری ارتباط موثر با دیگران است. این مهارت به شما اجازه می دهد تا روابط معنادار بهتری با افراد اجتماع ایجاد کنید و در روابط اجتماعی دچار سوءتفاهم نشوید و منظور دیگران را به درستی درک کنید. مهارت های اجتماعی مهم شامل گوش دادن فعال، ارتباط کلامی و استفاده از زبان بدن است. برای تقویت روابط اجتماعی خود، به مهارت های اجتماعی افراد موفق توجه کنید و از آنها بیاموزید، به فرد مقابل خود اجازه حرف زدن بدهید، گوش دادن فعال را تمرین کنید، توجه خود را به دیگران آشکار کنید و مراقب زبان بدن خود باشید.
مهارت چهارم: همدلی اجتماعی
همدلی و توانایی درک احساسات دیگران یکی دیگر از مهارت های هوش اجتماعی است که برای ارتباط برقرار کردن با دیگران مهم است. درک احساسات افراد به شما این امکان را می دهد که با آنها ارتباط بهتری برقرار کنید. یکی از اصول همدلی این است که بتوانید خود را به جای دیگران بگذارید و احساسات و شرایط آنها را درک کنید و ببینید اگر به جای آنها بودید، انتظار داشتید چه برخوردی با شما بشود. همدلی، توانایی مدیریت اجتماعی را ارتقا میدهد و شکلگیری مکالمه مؤثر را آسانتر میکند. برای تقویت همدلی باید احساسات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید، رفتار محبت آمیز را تمرین کنید و در پروژه های اجتماعی مانند مسابقات، خیریه ها و کارهای دسته جمعی شرکت کنید.
مهارت پنجم: افزایش انگیزه های درونی
انسان برای ادامه زندگی، همیشه به انگیزه نیاز دارد. جامعه شناسان معتقدند که قدرت انگیزههای درونی بسیار بیشتر از انگیزههای بیرونی است. زمانی که بحث شادی و رضایت روانی بلندمدت در میان است، انگیزه های درونی حرف اول و آخر را میزند. افرادی که از نظر اجتماعی باهوش هستند به دنبال چیزهایی فراتر از انگیزه های بیرونی مانند شهرت، پول و تحسین می روند. آنها همواره به دنبال انگیزه های درونی مثبتی مانند عملکرد شغلی و تحصیلی بهتر و علم آموزی هستند. برای ایجاد انگیزه های درونی، اهداف کوچک و قابل اندازه گیری برای خود تعیین کنید و برای تقویت انگیزه های درونی، تمرکز کنید، کتاب بخوانید، فیلم ببینید، با عرفان بیشتر آشنا شوید.
یک دیدگاه بنویسید