حدود دویست سال پیش، انقلاب صنعتی اروپا، با اختراع ماشین بخار شکل گرفت. نیروی بخار توانست بوسیله ابزاری مانند تراکتورهای بخار و ماشین های خرمن کوب، بخش مهمی از کار مزارع را به عهده بگیرد. در نتیجه تعدادی از نیروی کار کشاورزی بیکار شدند. از طرفی ماشین بخار چون قدرت زیادی داشت، می توانست کارهای بزرگی مانند تولید فولاد را به آسانی و در حجم زیاد انجام دهد. به همین دلیل روز به روز بر تعداد صنایع عظیم که با قدرت بخار کار می کردند افزوده شد و نیروی کار کشاورزی که در مزارع بیکار شده بودند، به طرف کارخانه ها حرکت کردند. در اوایل قرن ۱۸ میلادی این اتفاق در نظر مردم بسیار عجیب بود، چون اصالت با کشاورزی و تامین خوراک مردم بود و صنعت موضوعی فرعی به حساب می آمد. در آن زمان اگر کسی پیش بینی می کرد، به زودی تعداد کارگران کارخانه ها از تعداد کشاورزان بیشتر خواهد شد، به احتمال زیاد متهم به جنون و دیوانگی می شد.
تا قبل از انقلاب صنعتی، فقط حکومت ها و تجار بزرگ، تعداد کمی کارمند و نیروی کار دفتری داشتند. این افراد باید باسواد می بودند و معمولاَ مشاغل آنها موروثی محسوب می شد. با ظهور غول های صنعتی که دارای تعداد زیادی کارگر بودند، نیاز به امور مدیریتی، پرسنلی، تدارکاتی و مالی، افزایش یافت. به همین دلیل صنایع شروع به استخدام افراد باسواد، تحت عنوان کارمند دفتری نمودند که در اصطلاح به آنها ”یقه سفید“می گفتند، چون برخلاف کارگران، یقه پیراهن آنها در طول روز سفید باقی می ماند.
از اوایل قرن نوزدهم کارهای دفتری رواج گسترده ای پیدا کرد. با افزایش تعداد یقه سفیدها، صنایع برای به کار گماردن این تعداد کارمند، ناگزیر شدند در کنار کارخانه ها، ساختمان های اداری بر پا کنند. حتی در آن زمان، اگر کسی پیش بینی می کرد که روزگاری تعداد کارمندان اداری از تعداد کارگران کارخانه ها پیشی خواهد گرفت، متهم به جنون و دیوانگی می شد. چون اصالت با کار کارگران و تولید صنایع بود.
با افزایش بروکراسی ناشی از صنعتی شدن و متنوع شدن امور مهندسی، تحقیقاتی و مالی، همچنین با اضافه شدت تخصص های جدید مانند حمل و نقل، بسته بندی، تبلیغات و بازاریابی، از نظر اقتصادی دیگر به صرفه نبود که تمام ادارات و دفاتر جنبی صنایع، به صورت اختصاصی در محیط کارخانه ها باقی بماند. از اوایل قرن بیستم بیشتر دفاتر اداری به بخش خصوصی انتقال پیدا کرد و با استقرار در مرکز شهرهای بزرگ و صنعتی، هرکدام به چندین کارفرما خدمت رسانی نمودند. با افزایش میزان فارغ التحصیل های دانشگاهی و اتوماتیک شدن کارخانه ها، روز به روز بر تعداد مشاغل خدماتی و کارمندان افزوده شد. در نتیجه نیاز به فضاهای اداری اوج گرفت و مناطق اداری و تجاری شهرهای بزرگ تبدیل به گران ترین املاک دنیا شدند.
در اواخر قرن بیستم، با اختراع کامپیوتر های شخصی و تلفن همراه و راه اندازی شبکه پرسرعت اینترنت، این امکان به وجود آمد که کارمندان بتوانند بخشی از کارها را در خارج از محیط کار انجام دهند. پیشگام این روش هندی ها بودند که با دستمزدی به مراتب ارزان تر از کارمندان دفتری، توانستند حتی از داخل هند برای سایر کشورها کار کنند. اکنون بیش از ۱۵ سال است که هندی ها، از خانه های خود در بنگلور و دهلی نو، پاسخ مشتریان آمریکایی را در نیویورک و لس آنجلس می دهند.
این روزها با بزرگ شدن شهرها، کارمندان وقت زیادی را در رفت و آمد تلف می کنند. ترافیک مناطق اداری و شاغل بودن هم زمان پدر و مادرها، روز به روز نیاز به انجام کارهای اداری از داخل خانه را افزایش می دهد. کارفرمایان نیز به دلیل رقابت ها و درگیری های انسانی در داخل دفاتر و گران بودن فضای اداری، کم کم رضایت می دهند که بخشی از کارها به صورت دورکاری و با کمک کامپیوتر و اینترنت، از منزل انجام شود. این روش از آغاز سال ۲۰۱۸ آنقدر مورد توجه کارفرمایان پیشرو قرار گرفت که صد تا از شرکت های معتبر دنیا مانند اوراکل، دل، فیلیپس، وست فارگو و ادوب سیستم، بیش از ۵۰ هزار کارمند جدید خود را، فقط به شرط کارکردن از منزل استخدام کردند.
در این میان ناگهان غول کرونا از راه رسید و دورکاری را از یک انتخاب به یک اجبار تبدیل کرد. تا قبل از همه گیری کرونا، فقط ۵ درصد از مشاغل دنیا انعطاف پذیر بودند، به شکلی که کارمند می توانست بخشی از کار خود را در دفاتر اداری و بخشی را در منزل انجام دهند. اکنون پس از همه گیری کرونا، این رقم تا ۲۰ درصد افزایش پیدا کرده. جک دورسی، رئیس توییتر می گوید: کارکنان این شرکت می توانند “برای همیشه” برای ما از خانه کار کنند. رید هستینگز، بنیانگذار Netflix ، می گوید: کار در خانه برای کارفرمایان “یک موهبت بزرگ” است.
با کمرنگ شدن اهمیت دفاتر کار اداری، بازار جهانی املاک تجاری را ترس عمیقی فرا گرفته، چون امکان دارد ۳۰ تریلیون دلار ارزش املاک اداری و تجاری جهان به خطر بیفتد. ممکن است برای کسانی که به شلوغی و سر زندگی دفاتر کار عادت دارند، باور اینکه ممکن است روزی بیشتر دفاتر اداری تعطیل شوند و همه مجبور باشند از خانه کار کنند، یک فکر جنون آمیز و دور از ذهن به نظر برسد. ولی فراموش نکنیم به همان شکل که تلفن های عمومی در سطح خیابان ها کم کم برچیده شد، فرار رسیدن روزی که دفاتر اداری برچیده شوند، می تواند خیلی دور نباشد. پس بهتر است خود را برای چنین روزی آماده کنیم.
یک دیدگاه بنویسید