در زندگی مواقعی است که یک تصمیم گیری می‌تواند ما را به سمت پیروزی یا شکست سوق دهد. هرکس می تواند با داشتن تفکر نقادانه تصمیم گیری های دقیق تری بکند و اشتباهات کمتری داشته باشد. این شیوه به ما کمک می کند تا قبل از تصمیم گیری، جزئیات را با دقت بیشتر و بدون تعصب و هیجان بررسی کنیم. شیوه تفکر نقاد و تحلیل گر، ما را از تصمیم های عجولانه باز می دارد و باعث می‌شود در زمان تصمیم گیری عملکرد بهتر و موثرتری داشته باشیم تا دچار اشتباه و پشیمانی نشویم.
در تفکر نقادانه ما به دنبال بررسی زوایای مختلف یک موضوع هستیم. برای عادت کردن به این روش تفکر، باید به صورت مداوم به دنبال بررسی و تحلیل مسائل باشیم. در این مقاله۷ تمرین معرفی می شود که به شما کمک می کند تا در زمان تصمیم گیری به جای در نظر گرفتن منافع کوتاه مدت و اتخاذ تصمیم های عجولانه، به منافع سالم در طولانی مدت دست پیدا کنید و به تدریج سرعت تفکر نقادانه خود را افزایش دهید.
۱- دید وسیع و همه جانبه پیدا کنید
هر حرف یا پیشنهادی را بدون فکر نپذیرید و هر موضوعی را ابتدا از چند منظر و زاویه مختلف بررسی کنید. برای بررسی یک موضوع از زوایای مختلف، هم می توانید از تجربه دنیای واقعی و هم از قوه تخیل خود استفاده کنید. این کار باعث می شد که ضریب اشتباهات کاهش پیدا کند. برای احاطه پیدا کردن به هر موضوعی در مورد آن تحقیق کنید. مثلاً اگر می خواهید اتومبیل بخرید، با مراجعه به اینترنت و صحبت کردن با افراد خبره، در مورد چندین نوع اتومبیل متنوع اطلاعات خود را افزایش دهید.
۲- سوال های کلیدی و مهم مطرح کنید
برای کسب اطلاعات بیشتر، سوال کردن بهترین راه است. سوال نداشتن یعنی هنوز نتوانسته اید با موضوع ارتباط برقرار کرده و مطلب را در ذهن خود تجزیه و تحلیل کنید. عدم توانایی ما در سوال پرسیدن و طرح مسئله، باعث می شود که در تصمیم گیری ناموفق شویم. ابتدا به آنچه می خواهید بدانید فکر کنید و برای آن در ذهنتان سوال مطرح کنید. سپس فرد و یا منبع مناسب برای پاسخ به سوال های خود را پیدا کنید. مطمئن باشید که با مطرح کردن سوال، سریعتر به نتیجه خواهید رسید.
۳- به دنبال دلیل، مدارک و آمار باشید
برای تصمیم گیری در هر مورد، به دنبال دلیل و مدرکی برای آن موضوع باشید و آمار مربوط به آن را بررسی کنید. مثلاً اگر می خواهید یک آپارتمان بخرید ابتدا آن را از نزدیک رویت کنید. سپس مدارک قانونی آن را با کمک یک متخصص بررسی نمائید. در مرحله بعد از چند نفر کارشناس محلی نظرپرسی کنید. در آخر آمار تغییرات قیمت املاک آن منطقه را بررسی کنید تا میزان رشد یا افت قیمت احتمالی را تشخیص دهید. اینگونه است که فریب هر حرفی را نخواهید خورد و در تصمیم گیری هایتان بهتر عمل خواهید کرد.
۴- نتایج بدست آمده را زیر سوال ببرید
در بسیاری از موارد ممکن است تصمیم اولیه شما غلط باشد و یا اینکه تصمیم بهتری هم برایتان امکان پذیر باشد. در روش تفکر نقادانه، بعد از رسیدن به تصمیم، نوبت به آن می رسد که تصمیم خود را یکبار دیگر زیر سوال ببرید وآنگاه تصمیم خود را در صورت لزوم اصلاح کنید و یا تغییر دهید و از درستی تصمیم نهایی خود مطمئن شوید.
۵ – خود را جای مخاطب قرار دهید
هرکسی دنیا را به شکل متفاوت و خاص خودش می بیند. بسیاری از حقایقی که شما باور دارید، تا حد زیادی به دیدگاه خود شما بستگی دارد و ممکن است حقیقت محض نباشد. اگر سعی کنید به یک موضوع از دیدگاه های متفاوت نگاه کنید و بتوانید نظر دیگران را، حتی اگر مخالف با نظرات شما باشد درک کنید و با آن همدلی نمائید، به تفکر نقادانه دست پیدا کرده اید. شما باید بتوانید خود را به جای مخاطب قرار دهید و بررسی کنید که او چگونه فکر می کند و به دنبال چه چیزی است و چه چیزی از شما توقع دارد.
۶ – به شکلی منطقی تصمیم گیری کنید
یکی از حیاتی‌ترین بخش‌های فرآیند حل مسئله و تصمیم‌گیری با روش تفکر نقادانه، جمع آوری، تجزیه و تحلیل و ارزیابی روشمند اطلاعات است. با این روش گزینه ای که به انتخاب نهایی منجر می‌شود، بسیار منطقی خواهد بود. تفکر نقادانه شما را از پیش داوری، باورهای شخصی، مسائل احساسی، افکار قومی قبیله ای و تعبدی دور می کند و شما را راهنمایی می کند تا فقط به فرآیندهای منطقی توجه کنید. این روش امکان ارزیابی های سخت گیرانه تر و واقع بینانه را فراهم می کند و شما را وادار می کند تا با دلیل و مدرک و بشکلی منطقی، تصمیم گیری کنید.
۷ – در بیان و اجرای تصمیم نهایی خود جسور و دقیق باشید
همچنانکه در هنگام مطالعه و دریافت اطلاعات برای رسیدن به یک تصمیم گیری منطقی، جوانب و زوایای مختلف موضوع را بررسی می کنید، پس از نتیجه گیری و در زمان اعلام تصمیم نهایی و اجرای آن، جسور و دقیق باشید. سعی کنید دلایل و مدارک اتخاذ چنین تصمیمی را به طرف مقابل هم ارائه کنید تا او بداند چرا شما چنین تصمیمی را گرفته اید. جسور بودن در اعلام تصمیمات به شما کمک می کند اعتماد به نفس لازم برای اجرای دقیق این تصمیمات را داشته باشید.
یک دیدگاه بنویسید