هوش عاطفی، قاضی خوبی در جدال همیشگی بین غریزه و عقل است. افرادی که در زندگی خود موفق هستند افراد عاقلی هستند و بدون شک از هوش عاطفی یا EQ  بالایی برخوردارند. بدون داشتن هوش عاطفی مناسب امکان رسیدن به قله های موفقیت کم رنگ می شود. هوش عاطفی این امکان را در مغز ما بوجود می آورد تا افرادی را که با آنها کار و زندگی یا حتی ورزش می کنیم، بهتر درک کنیم، در مقابل آنها انعطاف‌پذیرتر باشیم، با آنها همدلی کنیم و بتوانیم با تغییرات سازگاری نماییم. هوش عاطفی به ما کمک می کند تا بهتر بفهمیم که دیگران چه خواسته و نیازی دارند و بتوانیم با افراد متنوع و سلیقه های متفاوت موفق عمل کنیم و بهتر همکاری نمائیم. بهره هوشی یا IQ تا حد زیادی ذاتی است، اما هوش عاطفی یا EQ اکتسابی و قابل آموزش و تقویت است.

در اینجا ۵ روش برای تقویت هوش عاطفی معرفی می شود. اگر فکر می کنید که مهارت های احساسی شما نیازمند رشد و پرورش بیشتر است، کار را با بررسی این پنج روش اصلی شروع کنید، زیرا هوش عاطفی ضعیف می تواند زمینه های مختلفی از زندگی شما را در مدرسه، محل کار، خانواده، دوستان و روابط عاشقانه تخریب کند و جلو موفقیت شما را بگیرد.

۱- توجه به جزئیات: اگر فردی بیاموزد که به جزئیات توجه کند، می تواند به پیچیدگی های روابط انسانی پی ببرد. نقطه مقابل توجه به جزئیات، بی دقتی است. افرادی که به جزئیات توجه می کنند، معمولاً درباره همه‌چیز سوال و تحقیق می کنند تا به درک درستی از موضوع مدنظرشان برسند. برای اینکه در کارها بی دقت نباشیم و درک عمیقی از مسائل داشته باشیم، باید به جزئیات توجه کنیم. کسی که به جزئیات توجه می کند، نشان می دهد که به روابط انسانی خود با دیگران اهمیت می دهد. این چنین شخصی می تواند شغل و روابط اجتماعی باکیفیتی بوجود آورد.

۲- زندگی کردن در زمان حال: مطمئناً همه دوست دارند که برای آینده خود برنامه ریزی داشته باشند، اما فراموش نکنیم ما برای برنامه ریزی آینده زندگی نمی کنیم. کسانی که در زمان حال زندگی می کنند، در مورد آینده استرس زیادی نخواهند داشت. همچنین به راحتی می توانند خود را از شر چیزهایی که در گذشته موجب اذیت و آزارشان شده رها کنند. اینگونه افراد سعی می کنند تا تمام توجه خود را به افرادی که در کنار آنها هستند معطوف کنند و می توانند از هر تجربه و هر لحظه حداکثر استفاده را ببرند. مثلاً وقتی در زمان حال مشغول مراوده و ارتباط با کسی هستند، به امید واهی رسیدن خبری خوش برای آینده، دائماً تلفن خود را کنترل نمی کنند.

۳- شنونده خوبی بودن: یکی از مهم‌ترین مهارت‌های برقراری ارتباط مفید، موثر و مثبت که معرف هوش عاطفی بالا است، شنونده خوبی بودن است. منظور از شنونده خوب، این نیست که منفعلانه کنار دیگران بنشینید و فقط گوش‌تان صدای آنها را بشنود، برای شنونده خوب بودن باید در زمان گفت‌و‌گوی با دیگران، به ذهن‌ خود اجازه چرخیدن در فضایی غیر از موقعیت کنونی‌ را ندهید. مسائل شخصی‌خود را در مدت زمان مکالمه فراموش کنید و به کارهای ناتمامی که دارید فکر نکنید و فقط با مطلبی که مخاطب شما می‌گوید هماهنگ شوید. سؤالات مربوط و مرتبط با موضوع را مطرح کنید و در نهایت صادقانه نظر خودتان را مطرح کنید.

۴- همدلی داشتن: توانایی دیدن دنیا از دریچه چشم دیگران و درک احساسات و هیجانات آنها و قدرت اینکه خود را در موقعیت دیگران تصور کنید و به اصطلاح با کفش دیگران راه بروید را همدلی می گویند. همدلی رابطه شما با دیگران را مستحکم می‌کند و به شما اجازه می‌دهد تا آن‌ها را درک کنید و آنها نیز با شما احساس امنیت کنند. این حرف درستی است که مشکلات دیگران “مشکل شما نیست” ولی شما باید بتوانید مشکل دیگران را با در نظر گرفتن شرایط آنها درک کنید و در صورت امکان به رفع مشکل آنها کمک کنید.

۵- استقبال از تغییر: ترس از تغییر ریشه در احساس ناامنی و عدم اطمینان دارد. این ترس انسان را فلج می‌کند و مانع موفقیت و خوشبختی می‌شود. افراد موفق تغییرات را می پذیرند و با آغوش باز از آن استقبال می کنند. کسانی که از هوش عاطفی مناسبی برخوردارند، انعطاف‌پذیرند و مدام در حال پذیرش چیزهای جدید هستند و حتی برنامه‌ریزی می‌کنند تا تغییرات جدید برایشان اتفاق بیفتد. افرادی که از تغییر می ترسند ترجیح می دهند ریسک نکنند، در حالی که افراد موفق کسانی هستند که ریسک می کنند و موانع را پشت سر می گذارند.