مزارع شناور

پیش بینی می شود جمعیت جهان در سال ۲۰۳۰ به ۸/۳ میلیارد نفر برسد و این رقم تا سال ۲۰۵۰ به ۹/۱ میلیارد نفر افزایش پیدا کند. با این میزان رشد جمعیت، تقاضای غذا در جهان تا ۸ سال آینده ۵۰ درصد و تا سال ۲۰۵۰ تا ۷۰ درصد افزایش خواهد یافت. در حالی که هم اکنون نیز بسیاری از کشورهای جهان با چالش‌ شدید تامین مواد غذایی برای به مردم خود مواجه هستند. در سال های اخیر گرمایش جهانی و کمبود آب و از بین رفتن زمین های قابل کشت، به این چالش دامن زده اند، تا جایی که هم اکنون در حدود یک میلیارد نفر از مردم جهان از گرسنگی رنج می برند. در سال های آینده اگر در اثر تغییرات آب و هوایی قرار باشد منابع آب زیرزمینی و سوخت های فسیلی نیز از کشاورزی دنیا حذف شود، فاجعه گرسنگی و قحطی در جهان به سرعت فرا گیر خواهد شد، مگر اینکه مانند همیشه علم فکری برای این مشکل بکند.

یک معمار آینده نگر اسپانیایی، با نام خاویر پونس (Javier Ponce) سازه ای طراحی کرده که می تواند بر روی اقیانوس و دریاچه های نزدیک شهرها، شناور باشد و به جای زمین های کشاورزی از این سازه برای تولید مواد غذایی استفاده شود. ارتفاع این سازه حدود ۲۵ متر است که بر روی سقف آن پنل های خورشیدی نصب می شود و انرژی مورد نیاز این مزارع  برای تامین برق و آب شیرین را تامین کند. در طبقه بالای این سازه انواع سبزیجات و گیاهان، در درون مایعات سرشار از مواد غذایی و در محیطی بدون خاک مانند پشم سنگ، پشم نارگیل یا خاک رس، پرورش داده می شود. بعد از برداشت محصول، باقی مانده مواد مغذی و ضایعات گیاهی به طبقه پائین می ریزد که در آن ماهی پرورش داده می شود. ضایعات مزرعه ماهی نیز به عنوان کود برای گیاهان بازیافت می شود. در قسمت هم سطح با دریا نیز تاسیسات حفاظت از امواج، اسکله اتصال قایق، انبار محصولات، کارخانه نمک‌زدایی، حوضچه پرورش بچه ماهی، همچنین واحد بسته‌بندی و مرکز اداری و کنترل فنی این تاسیسات قرار می گیرد. در واقع این سیستم یک چرخه خودکفا را ایجاد می کند. محاسبه شده یک مزرعه شناور هوشمند به ابعاد ۳۵۰×۲۰۰ متر می تواند سالانه ۸ تن سبزیجات و ۲ تن ماهی تولید کند. این مزارع به صورت مدولار طراحی شده اند و بسته به شرایط محلی، چند تا از آنها را می توان به هم وصل کرد.

خاویر پونس مبتکر این طرح می گوید: این یک داستان علمی تخیلی نیست، این یک راه حل جدی و قابل اجرا است که هم اکنون با فناوری‌ها و سیستم‌های لازم، در بعضی از نقاط جهان در حال آزمایش و بهره برداری است. او می گوید: با توجه به چالش‌های کنونی رشد جمعیت جهان و کمبود آب به دلیل تغییرات اقلیمی، ادامه حیات بشریت در گرو اقدامات علمی در زمینه تولید محصولات غذایی است. علم و تکنولوژی باید برای بهبود سطح زندگی انسان ها گام های اساسی بردارد تا فاصله بین میزان تولید و مصرف کاهش پیدا کند. این ایده می تواند جایگزین کشاورزی سنتی شود و موجب حل مشکل گرسنگی بشریت گردد. این سازه ها قادر هستند مستقل از بلایای طبیعی مانند سیل، آفات، خشکسالی و بدور از رویدادهایی که در سرزمین اصلی اتفاق می‌افتد، فارغ از فصول، سالی ۳۶۵ روز به تولید مواد غذایی ادامه دهند. مطالعات اقتصادی پیش بینی می کند که سرمایه گذاری اولیه این طرح، در مدتی کمتر از ده سال مستهلک خواهد شد. در این سیستم به دلیل عدم نیاز به تجهیزات کشاورزی مانند تراکتور و کمباین که با سوخت فسیلی کار می کنند، از انتشار گازهای گلخانه ای نیز به شدت کاسته خواهد شد. مزارع شناور هوشمند، می تواند چشم اندازی از آینده تولید محصولات کشاورزی را جلو چشم بشریت آشکار کند و فرصت‌های جدیدی را برای بهبود کیفیت زندگی ایجاد نماید و انسان ها را برای غلبه بر فقر و گرسنگی امیدوار کند.