چندی پیش همایش ملی مدیریت آب شرق کشور، با حضور عده ای از کارشناسان آب کشور در شهر مشهد برگزار شد. نکاتی از سخنرانی چند تن از این کارشناسان را بررسی می کنیم.

سید محمد حسین شریعتمدار سرپرست مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران گفت: فقط پنج سال تا بروز فاجعه عمومی آب در کشور فاصله داریم که ناشی از ۵۰ سال سوء تدبیر در این زمینه است. با این حال ساماندهی، ترمیم و احیای منابع آب کشور امکان پذیر است. وی اظهار داشت: هنوز به اراده کافی برای حل این مشکل نرسیده ایم و فاقد یک راهبرد جامع، فراگیر و ملی با زمان بندی مناسب و مورد وفاق حاکمیت و بخش خصوصی در این زمینه هستیم.

 لغت نامه دهخدا فاجعه را بلا و مصیبت معنی کرده. فرهنگ معین فاجعه را مترادف با بلای سخت و حادثه ناگوار دانسته. فرهنگ فارس عمید فاجعه را مصیبت بزرگ، سختی و بلا و اندوه دانسته. گفتیم شاید عده ای معنی دقیق فاجعه را نداند.

آقای عبدالله فاضلی دبیر طرح احیا و تعادل بخشی آب های زیرزمینی مدیریت منابع آب ایران در این همایش گفت: خراسان رضوی ۲۱ درصد کسری مخزن آب های زیرزمینی کشور را به خود اختصاص داده است که رقم بالایی است. وی افزود: در استان های سه گانه خراسان و سیستان و بلوچستان سالانه ۵/۸ میلیارد متر مکعب از سفره های آب زیرزمینی برداشت می شود که این رقم باید حداکثر پنج میلیارد متر مکعب باشد. در نتیجه سالانه شاهد نیم متر افت در آبخوان های این چهار استان شرقی کشور هستیم.

 سالی نیم متر در طول مدت ده سال می شود پنج متر. مگر چقدر آب زیر زمینی داریم که قرار است در ۱۰ سال آینده ۵ متر آنهم کاهش پیدا کند. راستی معنی فاجعه چه بود!

آقای محمد حسین پاپلی یزدی استاد دانشگاه تربیت مدرس تهران نیز در این همایش با اشاره به طرح انتقال آب از دریای عمان به خراسان رضوی گفت: شما یک کشور را نشان دهید که آب را شیرین کرده باشد و برای مصرف آن را به هزار کیلومترآن طرف تر انتقال داده باشد، آن وقت ما هم این کار را انجام دهیم، حداکثر انتقال آب شیرین در دنیا تا ۱۰۰ کیلومتری بوده است. وی افزود: آب باید قیمت گذاری واقعی شود و هر وقت آب را به قیمت جهانی محاسبه کردیدآنگاه می توانید به انجام چنین طرح هایی فکر کنید.
 قیمت یک متر مکعب آب در ایران حدود ۵۰۰ تومان است. قیمت آب در کشور آلمان که سردسیر و پر از رودخانه های پر آب است متر مکعبی ۷۴ هزار تومان است. بهتر است یکبار دیگر معنی فاجعه را مرور کنیم.

سرکار خانم دکتر بنفشه زهرایی مدیر کل دفتر مدیریت مصرف و ارتقای بهره وری آب و آبفای کشور نیز در این همایش گفت: راهکارهای تامین آب منجر به کاهش مصرف آب نمی شود و این راهکارها فقط باید تا زمانی که ناپایداری در منابع آب ایجاد نشده دنبال و پیگیری شود. وی افزود: هم اکنون کاری از دست دولت جز کاهش تلفات مصرف آب و افزایش ظرفیت تامین آب بر نمی آید و اصل اقدام یا همان سازگاری با کم آبی باید توسط بخش خصوصی انجام شود.

 برنامه های دولت که متمرکز بر تامین و انتقال آب است و خبری از برنامه های کاهش مصرف آب هم در میان نیست. از بخش خصوصی هم که خبری در زمینه سازگاری با کم آبی دیده نمی شود. فکر می کنم باز هم باید معنی فاجعه را از یاد آوری کنیم!

ایرنا