به دلیل نقش حیاتی که آب در بخش بهداشت بیمارستان ها بازی می کند، در دوران همه گیری کووید- ۱۹، دولت آلمان دو دستگاه آب شیرین کن خورشیدی کوچک به دو بیمارستان کنیا اهدا کرد. این پروژه با هدف کاهش تأثیر همه گیری بیماری کرونا، اجرا شد و از طریق برنامه developPPP پشتیبانی گردید. این دو آب شیرین کن طی مراسمی در تاریخ ۱۷ مارس ۲۰۲۱ با حضور آقای اسماعیل شایعی نماینده وزیر آب، فاضلاب و آبیاری کنیا رسماً راه انداری شد. دکتر اوچولا رئیس یکی از بیمارستان ها، از دولت آلمان برای این حمایت از بیماران کنیایی قدردانی کرد و گفت: بیمارستان آنها از کمبود شدید آب رنج می برد و تامین آب سالم برای پیشگیری و حفاظت از سلامت انسان ها در این دوره همه گیری، بسیار ضروری است.

این دو پروژه قسمتی از برنامه تجهیز ۲۳ بیمارستان و درمانگاه کنیا به آب شیرین کن است که با حمایت دولت آلمان، انجام خواهد شد. این ۲۳ آب شیرین کن بر روی هم می توانند، روزانه یک میلیون لیتر آب آشامیدنی سالم تحویل بیمارستان های کنیا بدهند. ساخت این پروژه ها توسط یک شرکت آلمانی با نام شفق قطبی“Boreal Light” به نمایندگی از وزارت همکاری های اقتصادی آلمان و با همکاری یک شرکت کنیائی انجام می شود. شرکت شفق قطبی با یک روش نوآورانه، سیستم شیرین سازی آب را به صورتی با دوام و مقرون به صرفه، توسعه داده است.

مبتکر این سیستم آقای دکتر حامد بهشتی که مدیر عامل شرکت شفق قطبی نیز هستند، شخصاً برای راه اندازی آب شیرین کن ها به کشور کنیا رفتند و در مراسم افتتاح یکی از آب شیرین کن ها توضیح دادند که این آب شیرین کن ها فقط با انرژی خورشیدی کار می کنند و آب دریا را مستقیماً نمک زدایی کرده، به آب آشامیدنی بهداشتی تبدیل می نماید. وی اضافه کرد: سیستم ما بسیار ساده است و می تواند از منابع آب شور و دریا استفاده کند و به طور کامل از انرژی فسیلی بی نیاز است و می تواند فقط از انرژی خورشیدی که در آفریقا به وفور پیدا می شود، استفاده کند. حجم تولید هر یک از آب شیرین کن ها قابل تنظیم است و فرآیند تصفیه آب نیازی به مواد شیمیایی ندارد. پسآب آن نیز چون در اندازه کوچک ایجاد می شود، برای محیط زیست خطرناک نیست و حتی می توان از آن در زمینه های خاصی مانند استریل کردن فضلاب استفاده کرد. این ۲۳ پروژه نمک زدایی خورشیدی، می توانند در مجموع از انتشار بیش از ۱۸۰۰۰ تن گاز CO2 در سال، جلوگیری کنند که الگوی خوبی برای اقدامات کاهش گازهای گلخانه ای در آفریقا محسوب می شود.

کشور ایران که از یک خط ساحلی بسیار طولانی با خلیج فارس و دریای عمان برخوردار است و در منطقه جنوب با مشکل کم آبی و تولید برق مواجه است، چرا از چنین امکاناتی استفاده نمی کند؟ اگر مثلاً ۵۰ یونیت نمک زدایی خورشیدی مانند آنچه در کنیا نصب شده، به صورت ضرب الاجل در بعضی از روستاهای سیستان و بلوچستان نصب شود، آیا نمی تواند به حل مشکل کمبود آب سالم در این مناطق کمک کند تا هموطنان ما مجبور نباشند از چاله آب بردارند؟ به احتمال زیاد، ما هم می توانیم از کمک های بین المللی استفاده کنیم، بخصوص که مبتکر و مجری طرح هموطن خودمان است. به راستی چرا همه طرح های آبرسانی کشور باید بسیار عظیم و پرهزینه باشند و ساختن آنها سال های زیادی طول بکشد و زندگی عده زیادی را تحت تاثیر قرار دهد. سد گتوند که بعد از سه دهه به بهره برداری رسید، زمانی که به هر دلیل دچار مشکل شد، بر زندگی و تامین آب و برق صدها هزار نفر تاثیر گذاشت. در صورتی که پروژه های کوچک، خیلی سریع به نتیجه می رسند و در صورت پیش آمدن مشکل، فقط بخش کوچکی از کشور دچار مشکل موقت می شود. به نظر می رسد دوران پروژه های بزرگ آب در کشور به پایان رسیده و حالا باید از روش های غیر متمرکز، کم هزینه، سریع و کوچک استفاده کرد.