مسئله گرمایش زمین و آلودگی هوای شهرهای بزرگ، ظاهراً از یک تضاد عمیق رنج می برد. از یک طرف بعضی از مردم و رهبران جهان، چنین خطری را غلو آمیز و نامحتمل می دانند، از طرف دیگر روز به روز آثار گرمایش زمین و خطرات آلودگی هوا ابعاد خود را بیشتر نشان می دهد.
مردم فرانسه معتقد هستند که خطرات آلودگی هوا جدی است و بی توجهی دولت به محیط زیست و آلودگی هوا در سال های اخیر به یکی از اعتراض های ثابت مردم فرانسه تبدیل شد. بالاخره دولت فرانسه تصمیم گرفت خودروهای کهنه و بخصوص گازوئیلسوز را از دور خارج کند و به طرف سوختهای “پاک” برود. به همین منظور برای کسب هزینه های چنین کاری، عوارضی به عنوان “مالیات بر کربن” وضع کرد، که موجب افزایش قیمت سوخت می شود. این مالیات به منظور کاهش گازهای گلخانهای در نظر گرفته شد و دولت فرانسه قصد داشت به تدریج بر میزان این مالیات بیافزاید. رییس جمهوری فرانسه گفت: هدف از افزایش مالیات بر سوختهای فسیلی به منظور کاهش آلودگی هوا است. او قول داد که برای اقشار کمدرآمد، یارانه های نقدی در حدود ۲۰ یورو در ماه و مبلغ صد یورو برای نصب پنجره های دوجداره و کمکهایی در حدود ۴۰۰ یورو برای خرید خودروهای نو کم آلاینده، در نظر گرفته شود. مردم که از قیمت بالای سوخت ناراضی شدند، بلافاصله پاسخ دادند”ما پول خرید بنزین و گازوئیل را نداریم، چگونه می توانیم یک خودرو نو برقی بخریم، یا پنجره های خود را عوض کنیم.”
روز دهم اکتبر سال جاری” اول آبان” دو راننده فرانسوی فراخوانی در صفحه فیسبوک خود گذاشتند و از مردم خواستند « برای اعتراض به افزایش قیمت سوخت راهبندان سراسری ایجاد کنند». ۲۰۰ هزار نفر در فیسبوک قول شرکت در این فراخوان را دادند. بنابر قانون فرانسه همه خودروها باید یک جلیقه زرد شبرنگ، در اتومبیل خود داشته باشند تا در شرایط اضطراری آن را بر تن کنند و منتظر کمک بمانند. قرار شد برای مشخص شدن معترضان، آنها جلیقه های زرد خود را به تن کنند. این اعتراضات که به تظاهرات “جلیقه زردها” موسوم شده است، برخلاف گذشته نه تنها از کانال احزاب و سندیکاهای سنتی فرانسه شکل نگرفت، بلکه این حرکت یکی از اولین اعتراضاتی است که در دنیا به رهبری اینترنت شکل گرفته است.
طبق دادههای وزارت محیط زیست و توسعه پایدار فرانسه، مالیات بر سوخت اکنون ۶۰ درصد از قیمت سوخت را تشکیل می دهد. به این شکل بود که مردم سخت از گرانی گازوئیل و بنزین خشمگین شدند و به خیابان ها آمدند. با اینکه میتوان تجمعات اعتراضی «جلیقه زرد» ها را یک حرکت سیاسی دانست، اما شرکتکنندگان خود را وابسته به طیف سیاسی یا حزب خاصی ندانستند و سعی کردند با مطالبات حزبی و جناحی آغشته نشوند. در این میان جناحهای چپ و راست فرانسه، حمایت خود از حرکت «جلیقه زردها» را اعلام کردند، ولی یکی از اعضای شناخته شده جنبش “جلیقه زردها” اعلام کرد: (ما نمیخواهیم کسی جنبش ما را به نام خود مصادره کند. ما رهبر جنبش نمیخواهیم. این جنگ برای ما، جنگ مالیات سوخت است.)
در ۱۷ اکتبر (۷ آبان) معترضان توانستند در بسیاری از نقاط فرانسه جادههای اصلی را ببندند و محورهای استراتژیک را مسدود کنند. تعداد شرکت کنندگان در این تجمعات در ۱۷ نوامبر به حدود ۳۰۰ هزار تن رسید و کار به زد و خورد و آتش زدن اتومبیل ها و امکانات شهری کشید و نظم شهر توریستی پاریس که روزانه صدها هزار نفر از برج ایفل و موزه لوور و طاق اتوال در این شهر بازدید می کنند به کلی مختل شد.
بالاخره روز سه شنبه ۴ دسامبر و پس از سه هفته نا آرامی ادوار فیلیپ، نخست وزیر فرانسه گفت «هرچند دولت باید مصمم و با قدرت بماند، اما پیش از همه چیز، دولت وظیفۀ حفظ آرامش عمومی را دارد و هیچ عوارضی ارزش به خطر انداختن وحدت ملی را ندارد». به این شکل بود که به منظور بازگرداندن آرامش به کشور فرانسه، مالیات کربن که قرار بود از اول ژانویه آینده به اجرا گذاشته شود، فعلاً برای مدت ۶ ماه به تعلیق درآمد.
در این میان دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا، باز هم از آب گل آلود ماهی گرفت و در توییت خود به امانوئل ماکرون گفت: خوشحالم که دوستم ماکرون و تظاهر کنندگان به همان نتیجهای رسیدند که من ۲ سال پیش به آن رسیدم. توافق (آب و هوایی) پاریس اشتباه محض است چراکه به افزایش بهای انرژی برای کشورهای مسئولیتپذیر منجر میشود، حال آنکه بعضی از بدترین عاملین آلودگی را (از اتهام) مبرا میکند.
یک دیدگاه بنویسید